ریزش مو بعد از زایمان یکی از شایعترین تجربههایی است که بسیاری از مادران پس از زایمان با آن مواجه میشوند و میتواند نگرانی و استرس قابل توجهی را ایجاد کند. این پدیده که معمولا بین چند هفته تا چند ماه بعد از تولد نوزاد رخ میدهد، ناشی از تغییرات هورمونی بدن و عوامل فیزیولوژیک طبیعی است.
این مشکل اغلب موقتی است، اما تاثیر آن بر ظاهر و اعتماد به نفس مادران قابل چشمپوشی نیست. در این مقاله، قصد داریم به بررسی دقیق علتهای ریزش مو پس از زایمان بپردازیم و درمانها و راهکارهای موثر برای بازگرداندن سلامت و پرپشتی موها را معرفی کنیم. با آگاهی از دلایل علمی و روشهای درمانی عملی، میتوانید این مرحله حساس را با آرامش بیشتری پشت سر بگذارید و موهای خود را دوباره درخشان و سالم ببینید.
ریزش مو بعد از زایمان چیست و تا کی ادامه دارد؟
ریزش مو پس از زایمان، که به آن «تلوژن افلوویوم» نیز گفته میشود، یک پدیده طبیعی و موقتی به شمار میرود که حدود سه ماه پس از تولد نوزاد آغاز میشود و ممکن است تا شش ماه ادامه پیدا کند. این وضعیت به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری و پس از آن رخ میدهد. در دوران بارداری، افزایش سطح هورمون استروژن باعث میشود که موها وارد فاز استراحت شوند و از ریزش طبیعی جلوگیری کنند. اما پس از زایمان، با کاهش سطح استروژن، تعداد زیادی از موها به طور ناگهانی وارد فاز استراحت میشوند و پس از چند ماه شروع به ریزش میکنند. در نتیجه، ممکن است فرد متوجه ریزش بیش از ۱۰۰ تار مو در روز شود. با این حال، این وضعیت اغلب موقتی است و معمولا تا زمانی که کودک به یک سالگی برسد، موها به حالت طبیعی خود بازمیگردند. بنابراین، اقداماتی مثل کاشت مو برای این نوع ریزش مو به هیچ وجه توصیه نمیشود.
علت ریزش مو در زنان بعد از زایمان
ریزش مو بعد از زایمان به دلیل ترکیبی از عوامل هورمونی و فیزیولوژیک رخ میدهد که بدن مادر را پس از دوران بارداری تحت تاثیر قرار میدهند. اصلیترین عامل، تغییر ناگهانی سطح هورمونها به ویژه استروژن محسوب میشود؛ در طول بارداری، افزایش استروژن باعث میشود موها در فاز رشد باقی بمانند و ریزش طبیعی کاهش پیدا کند، اما پس از تولد نوزاد، کاهش سریع این هورمون باعث میشود تعداد زیادی از موها وارد فاز استراحت شوند و پس از چند هفته شروع به ریزش کنند.
علاوه بر تغییرات هورمونی، عوامل دیگری نیز میتوانند شدت ریزش مو را افزایش دهند:
- کمبود مواد مغذی: فقدان آهن، زینک، پروتئین و ویتامینهای گروه B در مادران شیرده میتواند رشد مو را مختل کرده و ریزش را تشدید کند.
- استرس جسمی و روانی: فشارهای ناشی از زایمان، کمخوابی و مراقبت از نوزاد میتواند چرخه طبیعی رشد مو را مختل کند.
- اختلالات تیروئید: برخی زنان پس از زایمان دچار نوسانات تیروئید میشوند که میتواند باعث ریزش مو شود.
- سایر عوامل فیزیولوژیک: استفاده از داروهای خاص، کاهش سریع وزن یا تغییرات شدید در رژیم غذایی نیز ممکن است بر سلامت مو اثر بگذارند.
در مجموع، علت اصلی ریزش مو بعد از زایمان، تغییرات هورمونی است که بدن را مجبور میکند موهای زیادی به طور همزمان وارد فاز استراحت شوند. اگر چه این وضعیت برای بسیاری از مادران نگرانکننده است، همانطور که پیشتر اشاره کردهایم، این پروسه معمولا موقتی است و با مراقبتهای مناسب و تغذیه سالم، موها به تدریج به حالت طبیعی بازمیگردند.
برای ریزش مو بعد از زایمان چه کنیم؟ درمان و جلوگیری
ریزش مو بعد از زایمان رسما یک روند طبیعی در بدن خانمها به شمار میآید که برای بازگشت به شرایط هورمونی قبل از بارداری الزامی است. خوشبختانه راهکارهایی وجود دارد که میتوانند هم از شدت ریزش مو کم کند و هم روند بازسازی و رشد مجدد موها را تسریع کنند.
این راهکارها شامل روشهای ساده مراقبت از مو، اصلاح تغذیه، انتخاب محصولات مناسب مو و در صورت نیاز مراجعه به متخصص هستند. در ادامه، بیشترین در رابطه با پروسه درمان و همچنین نحوه جلوگیری از این ریزش مو صحبت میکنیم.
آیا ریزش موها میتواند روی نوزاد تاثیر بگذارد؟
ریزش مو بعد از زایمان بخشی طبیعی از بارداری و زایمان است و روی نوزاد شما تاثیری ندارد. اما مویی که میریزد میتواند به دور انگشتان، انگشتهای پا یا سایر قسمتهای بدن نوزاد شما بپیچد. این اتفاق نادر «تورنیکه مو» (Hair tourniquet) نامیده میشود و میتواند درد ایجاد کرده و به تبع جریان خون را قطع کند. اگر متوجه این موضوع شدید، باید مو را با دقت باز کنید.
درمان ریزش شدید مو بعد از زایمان
هیچ درمانی برای ریزش مو پس از زایمان وجود ندارد، اما روشهای زیر میتوانند به پُرتر به نظر رسیدن موی شما کمک کرده و از ریزش و آسیب بیشتر مو جلوگیری کنند:
- شامپو و نرمکنندهای انتخاب کنید که حجم دهنده باشند. شامپوهای حجمدهنده و نرمکنندههای سبک میتوانند به موی شما فرم و حجم دهند تا به راحتی دچار ریزش نشوند.
- با موهای خود با احتیاط رفتار کنید؛ یعنی هنگام شستشو و شانه کردن موهایتان ملایم باشید. از دماهای پایینتر در سشوارها و اتوهای حالتدهنده استفاده کنید تا از آسیب جلوگیری شود. از بستن مو به شکل دماسبی و بافتهای تنگ که میتوانند به موی شما تنش وارد کنند خودداری کنید.
- یک مدل موی متفاوت و کوتاهتر را امتحان کنید. موهای کوتاه ممکن است به موهای شما ظاهری پرتر دهند. همچنین نگهداری از آنها آسانتر است که میتواند در زمان داشتن نوزاد جدید مفید باشد.
همچنین مطمئن شوید که با یک رژیم غذایی سالم، مواد مغذی مورد نیاز برای رشد مو را دریافت میکنید. از همین رو، با پزشک خود در مورد ویتامینها برای مکمل کردن رژیم غذاییتان صحبت کنید.
روشهای جلوگیری از ریزش مو بعد از زایمان
همانطور که اشاره شد، ریزش مو بعد از زایمان یک فرآیند طبیعی و موقتی است و طبق مطالعات علمی، هیچ روش قطعی برای جلوگیری کامل از آن وجود ندارد؛ به همین دلیل، نمیتوان با هیچ اقدام یا دارویی مانع «شروع ریزش مو» شد؛ چرا که علت اصلی آن تغییرات هورمونی پس از تولد نوزاد است.
با این حال، برخی مراقبتها میتوانند شدت ریزش را کاهش دهند و سلامت موها را در طول این دوره حفظ کنند. استفاده از محصولات ملایم برای شستشو و حالتدهی مو، خودداری از کشش شدید مو و حرارت زیاد ابزارهای حالتدهی و داشتن رژیم غذایی متعادل از جمله اقدامات موثر هستند.
علاوه بر این، مصرف مکملهای گروه ویتامین B، به ویژه بیوتین و ویتامینهای B6 و B12 میتواند به تقویت فولیکولهای مو و حفظ سلامت کلی موها کمک کند. این مکملها با حمایت از متابولیسم سلولی و تولید پروتئینهای ساختاری مو، روند بازسازی موها را تسریع کرده و به تبع از شکنندگی و ریزش غیرضروری جلوگیری میکنند.
در نهایت، مهم است بدانید که با گذر زمان و بازگشت تعادل هورمونی بدن، موها به شکل طبیعی رشد مجدد پیدا خواهند کرد. رعایت سبک زندگی سالم، تغذیه کامل و مراقبت مناسب موها میتواند این فرآیند را سادهتر و کماسترستر کند.
قرص برای ریزش مو بعد زایمان؛ بیتاثیر؟
بسیاری از مادران پس از زایمان به دنبال راهی سریع برای توقف ریزش مو هستند و سوال میکنند که آیا مصرف قرصهای ویتامینی یا مکملهای تقویتی میتواند مشکل را حل کند یا خیر. بر اساس منابع معتبر، هیچ قرص یا داروی جادویی وجود ندارد که بتواند ریزش مو بعد از زایمان را به طور قطعی متوقف کند؛ چرا که بارها اشاره کردهایم که عامل اصلی این ریزش، تغییرات هورمونی طبیعی بدن است.
با این تفاسیر، مصرف مکملها میتواند نقش حمایتی داشته باشد و به تقویت فولیکولهای مو کمک کند. ویتامینهای گروه B، بیوتین، آهن و زینک میتوانند به روند بازسازی موها سرعت ببخشند و از شکنندگی تارهای مو جلوگیری کنند. نکته مهم این است که این مکملها اثر پیشگیرانه ندارند و تنها سلامت موها را در دوران بازسازی حفظ میکنند.
در نهایت امر، صبر و مراقبت درست از موها، تغذیه متعادل و سبک زندگی سالم نقش اصلی را در بازگشت موها به حالت طبیعی ایفا میکنند. بنابراین، به جای انتظار معجزه از قرصها، تمرکز بر تغذیه، آرامش روانی و مراقبت مناسب از موها موثرترین راهکار برای عبور سالم از این مرحله است.
منبع: clevelandclinic