مردم سراسر جهان در طول تاریخ، برای داشتن موهایی سالم و درخشان به روغنهای طبیعی پناه برده‌اند. از شرق تا غرب، راز زیبایی مو در دانه‌ها و میوه‌هایی نهفته بود که روغن‌شان معجزه‌ای واقعی برای تار مو محسوب می‌شد. با این حال، پرسش همیشگی این است که بهترین روغن برای مو کدام است؟
پاسخ ساده نیست، چون هر نوع مو ویژگی‌های خاص خودش را دارد و هدف از استفاده از روغن هم می‌تواند متفاوت باشد؛ گاهی هدف رشد سریع‌تر مو، گاهی کاهش خشکی و وز و گاهی احیای موهای رنگشده یا آسیبدیده است. در ادامه بررسی می‌کنیم که هر روغن چه خواصی دارد، چگونه باید استفاده شود و بر اساس نوع موی خود چه انتخابی مناسب‌تر است.
روغن‌ها چه کاری برای مو انجام می‌دهند؟
روغنهای گیاهی مجموعه‌ای از مواد مغذی، آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب‌اند که به عمق تار مو نفوذ کرده و از ریشه تا نوک مو را تقویت میکنند. زمانی که از روغن مناسب استفاده می‌کنید، رطوبت طبیعی مو حفظ میشود و مو در برابر عوامل محیطی مانند نور خورشید، آلودگی و حرارت مقاوم‌تر می‌گردد. روغن‌ها به تغذیه فولیکول‌های مو کمک میکنند، شکنندگی و موخوره را کاهش می‌دهند و درخشش طبیعی به مو می‌بخشند.
از سوی دیگر، برخی روغن‌ها خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی دارند و میتوانند از خارش، شوره یا التهاب پوست سر جلوگیری کنند. این موضوع به ویژه برای افرادی که پوست سر حساسی دارند بسیار مهم است. به بیان دیگر، زدن روغن به موها نه تنها یک روش زیبایی، بلکه درمانی طبیعی برای سلامت مو و پوست سر است.
تفاوت روغن طبیعی با روغن صنعتی
پیش از معرفی روغنهای رایج، باید بدانیم که روغنهای طبیعی با روغنهای صنعتی کاملاً متفاوت‌اند. روغنهای طبیعی مستقیماً از گیاهان و دانه‌ها استخراج می‌شوند و فاقد مواد افزودنی هستند، در حالی که روغنهای صنعتی معمولاً حاوی سیلیکون، الکل و رایحه‌های مصنوعی‌اند. اگر هدف شما تغذیه و درمان مو است، همیشه سراغ روغنهای خالص و طبیعی بروید، حتی اگر قیمت بالاتری داشته باشند؛ زیرا اثرگذاری و ایمنی بسیار بیشتری دارند.
معرفی روغنهای رایج
در پاسخ به این پرسش که بهترین روغن برای مو کدام است باید گفت چیزی به نام بهترین روغن برای همه موها وجود ندارد. این یعنی برای هر نوع مو و بسته به هدف فرد در استفاده، روغنهای متفاوتی میتوانند کارساز باشند. در دنیای زیبایی، چند روغن خاص شهرت جهانی پیدا کرده‌اند و در اکثر محصولات مراقبتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه، ویژگی‌های برجسته و کاربرد هرکدام را بررسی می‌کنیم.
روغن آرگان برای مو
روغن آرگان برای مو که از دانه‌های درخت آرگان استخراج میشود، به طلای مایع معروف است. این روغن سرشار از ویتامین E، اسیدهای چرب امگا و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از مو در برابر آسیب‌های محیطی محافظت میکنند. استفاده منظم از روغن آرگان، موهای خشک و زبر را نرم‌تر می‌کند و درخششی طبیعی به آن‌ها می‌دهد. علاوه بر این، اگر موهای خود را رنگ کرده‌اید یا با حرارت زیاد حالت می‌دهید، این روغن به ترمیم کوتیکول مو کمک کرده و جلوه‌ای ابریشمی ایجاد می‌کند. می‌توانید آن را هم قبل از حمام برای تغذیه عمقی و هم بعد از حمام برای درخشش روزانه استفاده کنید.
روغن نارگیل برای مو
روغن نارگیل برای مو یکی از شناخته‌شده‌ترین و مؤثرترین روغن‌هاست. مولکول‌های کوچک آن به راحتی به تار مو نفوذ کرده و از درون آن را تغذیه میکنند. این روغن مانع از تبخیر رطوبت میشود و برای موهای خشک، شکننده یا وز بسیار مفید است. اگر موهایتان فر است، روغن نارگیل به حفظ حالت طبیعی و نرمی آن کمک می‌کند. همچنین در درمان موخوره نقش مهمی دارد. بهترین زمان استفاده از روغن نارگیل قبل از حمام است تا بتواند به خوبی جذب تار مو شود. اگر می‌پرسید روغن قبل یا بعد از حمام بهتر است، در مورد نارگیل پاسخ قطعاً قبل از حمام است. روغن نارگیل تقریبا در تمام دنیا در دسترس است و از این لحاظ بهترین روغن برای مو در زمانی است که به روغنهای دیگر دسترسی ندارید.
روغن جوجوبا برای پوست سر
روغن جوجوبا برای پوست سر به دلیل ساختار شیمیایی مشابه با سبوم طبیعی بدن، انتخابی عالی برای افرادی است که پوست سر چرب دارند. این روغن می‌تواند چربی پوست را تنظیم کند و از بروز شوره یا انسداد منافذ جلوگیری نماید. استفاده از جوجوبا باعث متعادل شدن محیط پوست سر میشود و مو را بدون ایجاد چربی اضافی، نرم و براق نگه می‌دارد. همچنین اگر پوست سر شما خشک و پوسته پوسته است، چند قطره روغن جوجوبا پیش از خواب می‌تواند پوست سر شما را نرم کند.
روغن کرچک برای رشد مو
اگر به دنبال روشی طبیعی برای افزایش رشد مو هستید، روغن کرچک برای رشد مو یکی از بهترین گزینه‌هاست. این روغن غلیظ و پرقدرت، سرشار از اسید ریسینولئیک است که گردش خون در پوست سر را تقویت کرده و رشد مو را تحریک می‌کند. استفاده مداوم از روغن کرچک به ضخیم‌تر شدن تار مو کمک می‌کند و از ریزش جلوگیری می‌نماید. البته چون بافتی سنگین دارد، بهتر است آن را با روغنهای سبکتری مانند نارگیل یا بادام ترکیب کنید تا راحت‌تر باز شود و شست و شوی آن ساده‌تر باشد.
روغن بادام برای مو
روغن بادام منبعی غنی از ویتامین‌های A، B و E است که به بازسازی موهای آسیبدیده کمک می‌کند. اگر موهایتان در اثر رنگ یا دکلره خشک و شکننده شده، استفاده از روغن بادام بهترین درمان طبیعی است. این روغن تار مو را نرم می‌کند، درخشندگی طبیعی می‌دهد و مانع از گره خوردن موها میشود. بهتر است شب قبل از خواب چند قطره از آن را روی ساقه‌های مو بزنید و صبح با شامپوی ملایم بشویید تا اثرش را احساس کنید. بسیاری از افرادی که سال‌ها از روغنهای مختلف استفاده کرده‌اند معتقدند روغن بادام بهترین روغن برای مو است.
روغن زیتون برای مو
روغن زیتون یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین روغنهای مراقبت از مو در جهان است. این روغن حاوی ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که به ترمیم موهای آسیبدیده کمک می‌کند. روغن زیتون به عمق تار مو نفوذ کرده، آن را نرم‌تر و براق‌تر می‌کند و به کاهش موخوره کمک می‌نماید. همچنین در برابر حرارت و آلودگی از مو محافظت می‌کند. اگر موهای خشک یا زبر دارید، می‌توانید هفته‌ای دو بار روغن زیتون را قبل از حمام روی ساقه مو ماساژ دهید و پس از ۴۵ دقیقه بشویید تا لطافت و درخشندگی طبیعی به مو بازگردد.
روغن آووکادو برای مو
روغن آووکادو سرشار از ویتامین‌های A، D و E و اسیدهای چرب ضروری است که برای تغذیه عمیق مو و پوست سر حیاتی‌اند. این روغن سبک به‌خوبی جذب تار مو میشود و باعث افزایش نرمی، درخشندگی و انعطاف‌پذیری مو می‌گردد. به ویژه برای موهای شکننده و آسیبدیده بسیار مفید است و از شکستگی و ریزش جلوگیری می‌کند. روغن آووکادو همچنین به حفظ رطوبت مو کمک می‌کند، به همین دلیل بهترین روغن برای مو برای افرادی است که در آب و هوای خشک زندگی میکنند.
روغن دانه انگور برای مو
روغن دانه انگور یکی از سبک‌ترین روغنهای گیاهی است که به سرعت جذب مو میشود و چربی روی سطح آن باقی نمی‌گذارد. این روغن غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین E است و به تقویت تارهای مو و جلوگیری از شکنندگی کمک می‌کند. برای افرادی که موهای نازک یا کم حجم دارند، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب میشود زیرا باعث سنگینی مو نمی‌شود. همچنین خاصیت ضدالتهابی آن از خارش و تحریک پوست سر جلوگیری می‌کند و درخشش ملایمی به مو می‌بخشد.
روغن درخت چای برای پوست سر
روغن درخت چای به دلیل خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی طبیعی‌اش، یکی از بهترین درمان‌ها برای پوست سر مستعد شوره و خارش است. این روغن به پاک‌سازی فولیکول‌های مسدود شده کمک می‌کند و تعادل چربی را در پوست سر برقرار می‌سازد. استفاده از آن احساس تازگی و تمیزی به مو می‌دهد و به بهبود سلامت عمومی پوست سر کمک می‌کند. چون این روغن بسیار قوی است، باید همیشه با یک روغن حامل مثل جوجوبا یا نارگیل رقیق شود تا باعث تحریک یا سوزش پوست نشود. روغن درخت چای شاید بهترین روغن برای مو نباشد، اما یکی از اثرگذارترین روغن‌ها برای افرادی است که شوره دارند.
روغن رزماری برای رشد مو
روغن رزماری یکی از مؤثرترین روغنهای گیاهی برای رشد و تقویت مو است. این روغن با افزایش جریان خون در پوست سر، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به فولیکول‌ها می‌رساند و رشد مو را تسریع می‌کند. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که استفاده منظم از روغن رزماری می‌تواند عملکردی مشابه محلول ماینوکسیدیل داشته باشد اما بدون عوارض شیمیایی آن. علاوه بر تحریک رشد، روغن رزماری از ریزش مو، شوره و خارش پوست سر جلوگیری کرده و بوی معطر و نشاط‌آوری دارد. برای استفاده، چند قطره از آن را با روغن حامل مثل جوجوبا یا نارگیل ترکیب کرده و روی پوست سر ماساژ دهید.
روغن نعناع فلفلی برای تحریک رشد مو
روغن نعناع فلفلی با رایحه خنک و نشاط‌آورش جریان خون را در پوست سر افزایش می‌دهد و به تحریک رشد مو کمک می‌کند. منتول موجود در این روغن احساس خنکی و تازگی ایجاد کرده و باعث میشود فولیکول‌های مو بهتر تغذیه شوند. همچنین برای کاهش خارش و چربی اضافی پوست سر مفید است. برای استفاده، تنها چند قطره از روغن نعناع فلفلی را با روغن حامل ترکیب کنید و به آرامی روی پوست سر ماساژ دهید. استفاده بیش از حد می‌تواند موجب تحریک پوست شود، پس در مقدارش دقت کنید.
روغن کنجد برای مو
روغن کنجد یکی از روغنهای سنتی در طب شرقی است که خاصیت حفاظتی و ترمیمی فوق‌العاده‌ای دارد. این روغن سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین E است و از مو در برابر نور خورشید، آلودگی و حرارت محافظت می‌کند. روغن کنجد همچنین مو را نرم کرده و درخشندگی طبیعی می‌بخشد. اگر به دنبال روغنی برای ماساژ شبانه‌اید، روغن کنجد گزینه‌ای ایده‌آل است چون علاوه بر تغذیه مو، به آرامش و کاهش استرس هم کمک می‌کند. روغن کنجد به دلیل فراوانی‌اش بهترین روغن برای مو برای استفاده در ایران است.
روغن براهمی برای مو
روغن براهمی (Brahmi Oil) در طب آیورودا جایگاه ویژه‌ای دارد و قرن‌هاست برای تقویت ریشه مو، پیشگیری از ریزش و کاهش سفیدی زودرس استفاده میشود. این روغن حاوی ترکیبات گیاهی فعالی است که فولیکول‌های مو را تغذیه و پوست سر را آرام می‌کند. استفاده منظم از آن باعث ضخیم‌تر شدن مو و کاهش استرس میشود. به ویژه برای افرادی که دچار ریزش ناشی از اضطراب هستند، انتخابی عالی است.
روغن آمله برای مو
روغن آمله (Amla Oil) یا همان روغن انگور هندی، یکی از غنی‌ترین منابع طبیعی ویتامین C است. این روغن از ریزش مو جلوگیری کرده و رشد مجدد آن را تقویت می‌کند. همچنین در تیره‌تر نگه داشتن رنگ طبیعی مو و جلوگیری از سفیدی زودرس نقش دارد. روغن آمله پوست سر را تغذیه کرده و مو را نرم و درخشان می‌کند. در فرهنگ هند، این روغن یکی از رازهای اصلی موهای بلند و پرپشت زنان محسوب میشود.
انتخاب بر اساس نوع مو
یکی از مهم‌ترین نکات در مراقبت از مو، شناخت نوع مو است. هر نوع مو به ترکیبات خاصی نیاز دارد و انتخاب اشتباه روغن می‌تواند نتیجه برعکس بدهد.
موهای خشک
موهای خشک معمولاً زبر و بی‌جان‌اند و به راحتی دچار موخوره می‌شوند؛ به همین دلیل انتخاب بهترین روغن برای مو آن هم از نوع خشک بسیار مهم است. در این حالت، روغنهایی مانند آرگان، نارگیل و بادام بهترین گزینه‌اند، چون رطوبت را در تار مو حفظ کرده و از شکنندگی جلوگیری میکنند. استفاده منظم از این روغن‌ها، به ویژه قبل از حمام، کمک می‌کند تا مو نرم‌تر، براق‌تر شود.
موهای چرب
در موهای چرب، مشکل اصلی تولید بیش از حد سبوم در پوست سر است. برای این نوع مو، روغنهایی لازم است که چربی را متعادل کنند نه اینکه بیشترش کنند. روغن جوجوبا بهترین انتخاب برای موهای چرب است، چون ساختارش شبیه چربی طبیعی بدن است و به پوست سر می‌فهماند که نیازی به ترشح بیشتر ندارد. استفاده هفتگی از مقدار کمی روغن جوجوبا روی پوست سر، به مرور باعث کاهش چربی و درخشش سالم مو میشود.
موهای فر
روغن برای موهای فر باید خاصیت نرم‌کنندگی بالا داشته باشد و از خشکی جلوگیری کند. در میان موارد گفته شده، روغن نارگیل و آرگان برای چنین موهایی عالی هستند. روغن کرچک هم به حفظ حالت طبیعی فرها کمک می‌کند و مانع از شکنندگی آن‌ها میشود. برای موهای فر بهتر است روغن را بعد از حمام، زمانی که مو نیمه مرطوب است، استفاده کنید تا حالت طبیعی حفظ و درخشندگی بیشتر شود.
موهای رنگشده و آسیبدیده
روغن برای موهای رنگ شده باید نقش ترمیمی و محافظتی داشته باشد. رنگ و دکلره معمولاً کوتیکول مو را تخریب می‌کند و روغن آرگان، بادام یا نارگیل می‌تواند آن را ترمیم کند. این روغن‌ها کمک میکنند رنگ مو دوام بیشتری داشته باشد و مو نرم‌تر و لطیف‌تر بماند. بهتر است هفته‌ای دو بار موهای رنگشده را با روغن ماساژ دهید تا لطافت آن حفظ شود.
ترکیب روغن‌ها برای نتیجه بهتر
گاهی ترکیب چند روغن طبیعی می‌تواند اثرات فوق‌العاده‌ای به همراه داشته باشد. برای مثال، ترکیب روغن آرگان با چند قطره روغن کرچک می‌تواند همزمان باعث درخشش و رشد سریع‌تر مو شود. یا ترکیب روغن بادام و نارگیل، برای آبرسانی و نرمی موهای خشک بسیار مؤثر است. تنها نکته‌ای که باید رعایت شود، شناخت سازگاری روغن‌ها با نوع موی شماست.
روش صحیح استفاده و دفعات مصرف
یکی از پرسش‌های متداول در زمینه مراقبت از مو این است که چند بار در هفته روغن بزنیم. پاسخ به نوع مو و هدف شما بستگی دارد. اگر موهای خشک دارید، دو تا سه بار در هفته استفاده از روغن کافی است. برای موهای چرب، یک بار در هفته مناسب‌تر است. موهای فر یا رنگشده معمولاً به دو بار استفاده از روغن در هفته نیاز دارند تا نرمی و درخشندگی خود را حفظ کنند.
برای استفاده صحیح، ابتدا مو را کمی مرطوب کنید تا روغن بهتر جذب شود. سپس چند قطره از روغن را بین کف دست گرم کرده و از ریشه تا نوک مو ماساژ دهید. بعد مو را با حوله گرم بپوشانید و حدود یک ساعت صبر کنید. در مرحله بعد، نوبت به شست و شو می‌رسد. بسیاری نمی‌دانند روش شست و شوی روغن از مو چگونه است. برای پاک شدن کامل چربی، ابتدا قبل از آبکشی، شامپو را مستقیماً روی موهای خشک بزنید تا روغن در آن حل شود، سپس مو را آبکشی کنید و دوباره با شامپو بشویید. در پایان، استفاده از نرم‌کننده سبک کمک می‌کند تا مو نرم و براق باقی بماند.
روغن قبل یا بعد از حمام؟
زمان استفاده از روغن تأثیر زیادی در نتیجه دارد. اگر هدف شما تغذیه عمقی، آبرسانی و ترمیم مو است، روغن را قبل از حمام بزنید و حداقل ۳۰ دقیقه صبر کنید. اما اگر هدف درخشش، حالت‌دهی یا جلوگیری از وزی مو است، مقدار کمی روغن سبک مانند آرگان یا جوجوبا را بعد از حمام و روی موی نیمه مرطوب بزنید.
نکات تکمیلی در انتخاب بهترین روغن برای مو
در استفاده از روغن برای مو زیاده‌روی نکنید، چون مقدار زیاد آن نه تنها مفید نیست، بلکه ممکن است مو را سنگین و چرب نشان دهد. همیشه روغن را با ماساژ ملایم پخش کنید تا گردش خون در پوست سر تحریک شود. اگر پوست سر شما جوش‌دار است، از روغنهای سبک‌تر استفاده کنید. همچنین توجه داشته باشید که استفاده منظم و مداوم مهم‌تر از استفاده زیاد در یک نوبت است. موها به مراقبت پیوسته بیشتر از درمان مقطعی نیاز دارند.
- رطوبت‌رسانی و نرمی مو
- تقویت ریشه و کاهش ریزش
- افزایش درخشندگی و لطافت
- محافظت در برابر حرارت و آلودگی
- کاهش موخوره و شکنندگی موها
- چرب و سنگین شدن مو
- سختی در شست و شو
- انسداد منافذ پوست سر در استفاده حجم بالا
- برهم خوردن تعادل پوست سر در استفاده زیاد
- احتمال بروز حساسیت در برخی موارد
جمع‌بندی
پاسخ نهایی این است که هیچ روغن واحدی برای همه موها بهترین نیست. انتخاب باید بر اساس نوع مو، وضعیت پوست سر و هدف شما انجام شود. برای موهای خشک و آسیبدیده، روغن آرگان، نارگیل و بادام بهترین گزینه‌اند. برای موهای چرب، روغن جوجوبا مؤثرتر است. اگر موهای فری دارید، ترکیبی از نارگیل و کرچک کمک می‌کند حالت طبیعی آن‌ها حفظ شود.
در نهایت، اگر به دنبال راهی برای رشد بیشتر موها هستید، روغن کرچک و نارگیل دو گزینه قدرتمندند. به یاد داشته باشید، موهای زیبا حاصل استفاده درست و منظم از روغنهای طبیعی‌اند. با انتخاب آگاهانه و پیروی از روش صحیح استفاده، می‌توانید در مدت کوتاهی تفاوتی چشمگیر در نرمی، درخشندگی و سلامت موهای خود احساس کنید.
منبع: verywellhealth
