شلغم، این سبزی ریشه‌ای ساده و در عین حال شگفت‌انگیز، قرن‌هاست که در آشپزخانه‌ها و نسخه‌های طب سنتی جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید بسیاری از ما آن را فقط در فصل سرما و هنگام سرماخوردگی به یاد بیاوریم، اما واقعیت این است که شلغم منبعی غنی از مواد مغذی، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات تقویت‌کننده سیستم ایمنی است که میتواند در تمام طول سال به حفظ سلامت بدن کمک کند؛ از بهبود عملکرد گوارش گرفته تا کمک به سم‌زدایی کبد، تنظیم قند خون، سلامت پوست و حتی تقویت استخوان‌ها، شلغم نقش‌های متعددی در تندرستی انسان دارد. تفاوتی هم ندارد که آن را به صورت خام در سالاد مصرف کنید یا به صورت پخته در سوپ و خوراک‌ها؛ خواص شلغم در هر دو شکل کم‌نظیر است. در این مقاله، قصد داریم ۱۰ مورد از مهم‌ترین خواص شلغم برای سلامتی را بررسی کنیم و ببینیم این سبزی ساده چگونه میتواند به یکی از موثرترین مواد غذایی در تقویت بدن تبدیل شود.
ارزش غذایی شلغم
شلغم از جمله سبزیجات ریشه‌ای کم‌کالری اما سرشار از مواد مغذی است. این گیاه نه تنها منبعی عالی از ویتامین C، فیبر و پتاسیم محسوب میشود، بلکه حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی قوی است که به حفظ سلامت سلول‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. از همین رو، از شلغم برای درمان خانگی سرماخوردگی نیز استفاده میشود که در ادامه به طور مفصل‌تر درباره خواص آن برای بهبود و ریکاوری از این بیماری توضیح می‌دهیم.
در جدول زیر، ترکیب تغذیه‌ای شلغم پخته (در هر ۱۰۰ گرم) آورده شده است:
| ترکیب | مقدار در هر ۱۰۰ گرم | واحد | توضیح کوتاه |
| انرژی (کالری) | ۲۲ | کیلوکالری | بسیار کم‌کالری و مناسب برای رژیم‌های لاغری |
| کربوهیدرات | ۵.۰۶ | گرم | منبع انرژی طبیعی با شاخص گلیسمی پایین |
| فیبر غذایی | ۱.۸ | گرم | بهبود عملکرد گوارش و احساس سیری طولانی |
| ویتامین C | ۲۱ | میلی‌گرم | تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب |
| پتاسیم | ۱۹۱ | میلی‌گرم | تنظیم فشار خون و عملکرد عضلات |
| کلسیم | ۳۰ | میلی‌گرم | کمک به استحکام استخوان و دندان‌ها |
فواید و خواص شلغم
شلغم از آن دسته سبزیجاتی به شمار می‌رود که با وجود ظاهر ساده‌اش، مجموعه‌ای از فواید شگفت‌انگیز را در دل خود دارد. این گیاه ریشه‌ای در واقع منبعی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که هر کدام نقشی موثر در حفظ سلامت بدن ایفا می‌کنند؛ از تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد گوارش گرفته تا تنظیم قند خون و حمایت از سلامت پوست، شلغم میتواند یکی از ستون‌های اصلی تغذیه سالم باشد.
آنچه شلغم را نسبت به گیاهان دیگر مانند خواص چغندر خاص‌تر می‌کند، ترکیب متعادل مواد مغذی آن است که هم در حالت خام و هم پخته حفظ میشود. مصرف شلغم پخته برای بهبود سرماخوردگی و کاهش التهاب‌ها معروف است، در حالی که شلغم خام به دلیل فیبر بالا و ویتامین C فراوان، برای پاکسازی بدن و تقویت انرژی روزانه مفید محسوب میشود.
همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند که شلغم در حفظ سلامت استخوان‌ها، پیشگیری از برخی بیماری‌های مزمن و حتی کنترل وزن نقش قابل توجهی دارد. در بخش‌های بعدی، هر یک از این فواید را به تفکیک بررسی می‌کنیم تا دقیق‌تر ببینیم چرا شلغم میتواند یکی از موثرترین مواد غذایی برای حفظ سلامتی در فصول گرم و سرد سال باشد.
۱. خواص شلغم خام
شلغم خام – یعنی همان ریشه شلغم (یا گاهی برگ‌های آن) که به صورت خردشده در سالاد یا به تنهایی مصرف میشود – به دلیل حفظ نسبی بیشتر مواد مغذی، مزایای خاص خود را دارد. ترکیبی از فیبر، ویتامین C، مواد فعال گیاهی (مانند گلوکوزینولات) و املاح معدنی در این حالت بیشتر محافظت شده‌اند که می‌توانند تاثیرات زیر را داشته باشند:
- افزایش فیبر خام و بهبود عملکرد گوارش: مطالعات نشان می‌دهند که مصرف شلغم خام حاوی فیبر بالاتر است که میتواند به کاهش فشار و التهاب در روده کمک کند.
- منبع غنی‌تر ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها: در حالت خام، بسیاری از ویتامین‌ها و ترکیبات حساس به حرارت حفظ میشوند؛ به عنوان مثال، در یک فنجان شلغم خام حدود ۳۰ درصد نیاز روزانه ویتامین C تامین میشود.
- حمایت از کنترل قند خون و کاهش شاخص گلیسمی: چون مصرف خام معمولا به کمتر پردازش‌شدن و کمتر شدن تاثیر بر قند خون کمک می‌کند، شلغم خام میتواند گزینه‌ای خوب برای وعده‌های سبکتر و مناسب برای کنترل متابولیسم باشد.
- حفظ ترکیبات گیاهی فعال (گلوکوزینولات و ایزوتیوسیانات‌ها): از آن‌جا که حرارت ممکن است برخی از این ترکیبات را کاهش دهد، مصرف خام شلغم میتواند مزیت بیشتری در عرضه این مواد داشته باشد؛ این ترکیبات به عنوان ضد التهاب و ضد اکسیدان شناخته شده‌اند.
- کمک به کاهش کالری دریافتی و احساس سیری: شلغم خام با آب و فیبر زیاد و کالری کم میتواند گزینه‌ای مناسب برای رژیم‌های کاهش وزن یا حفظ وزن باشد.
بنابراین، برای زمانی که می‌خواهید یک گزینه خام، تازه و تقویت‌شده داشته باشید، شلغم خام میتواند گزینه موثری باشد؛ ولی باید به این نکته هم توجه داشت که برای برخی افراد (مخصوصا با مشکلات گوارشی) فیبر خام زیاد ممکن است کمی سنگین باشد یا نیاز به تطبیق داشته باشد.
۲. خواص شلغم پخته
شلغم پخته – یعنی وقتی که شلغم در سوپ، خوراک، بخارپز یا پخته مصرف میشود – نیز دارای مزایای خاص خود است که در نتیجه نرم شدن ساختار، افزایش جذب برخی مواد مغذی یا تاثیرات متفاوت فرآوری حاصل میشود:
- کاهش سختی بافت برای هضم آسان‌تر: پخت شلغم منجر به نرم شدن فیبر و ساختار سلولی آن شده و برای کسانی که دستگاه گوارش حساس دارند یا می‌خواهند به وعده‌های سبکتر روی بیاورند، مصرف پخته میتواند ترجیح داشته باشد.
- افزایش قابلیت جذب پتاسیم و برخی مواد معدنی: در مطالعات آمده که شلغم پخته میتواند منبع قابل توجهی از پتاسیم باشد که در تنظیم فشار خون موثر است.
- تاثیر مثبت در سلامت قلب و عروق: ترکیبات نباتی موجود در شلغم، حتی پس از پخت، ممکن است به نیتریک‌اکسید تبدیل شده و به گشاد شدن عروق و کاهش فشار خون کمک کنند؛ به عنوان مثال، نقش نیترات‌های غذایی و پتاسیم در کاهش فشار خون در مطالعه‌ها ذکر شده است.
- گزینه‌ای خوب برای سرماخوردگی: با توجه به حجم کم کالری، قابلیت ترکیب با سایر سبزیجات یا آب گوشت، و طعم ملایم‌تر پس از پخت، شلغم پخته به عنوان یک غذای راحت و تقویتی در فصل سرد توصیه شده است.
- کمک به کنترل وزن همراه با راحتی مصرف: همانند حالت خام، شلغم پخته همچنان کم‌کالری است؛ ولی به واسطه فرآوری پخت، ممکن است استفاده آن ساده‌تر باشد و در وعده‌های اصلی جایگزین سبزیجات نشاسته‌ای‌تر شود.
بنابراین، اگر هدفتان مصرفی راحت، گرم و سازگار با تم رژیمی یا فصل سرد است، شلغم پخته انتخابی منطقی است که همچنان بسیاری از فواید شلغم را با خود دارد.
۳. خواص شلغم برای مردان
در زمینه سلامت مردان – به ویژه عملکرد بدن، سلامت هورمونی، عضله‌سازی، سلامت قلب و پیشگیری از بیماری‌ها – مصرف شلغم میتواند چند وجهی مفید باشد:
- تقویت سلامت هورمونی و تستوسترون (به طور غیرمستقیم): اگر چه شواهد به طور مستقیم روی شلغم و تستوسترون زیاد نیست، ولی سبزیجات از خانواده کلمی‌ها (cruciferous) مانند شلغم دارای ترکیباتی هستند که می‌توانند تبدیل استروژن به فرم ضعیف‌تر را تسهیل کنند و به تعادل هورمونی کمک کنند. همچنین، برگ‌های شلغم و سبزیجات مرتبط سرشار از منیزیم هستند که در برخی مطالعات با افزایش سطح تستوسترون ارتباط داده شده‌اند.
- بهبود وضعیت قلب و عروق مرتبط با سلامت مردان: فشار خون بالا، سختی عروق و استرس اکسیداتیو وقتی کنترل شود، میتواند سلامت عمومی مردان را ارتقا دهد. شلغم با پتاسیم، فیبر، نیترات‌های غذایی و آنتی‌اکسیدان‌ها میتواند در این زمینه مفید باشد.
- پشتیبانی از عضله‌سازی و بهبود ترکیب بدنی: مردانی که فعالیت بدنی دارند یا به تمرینات مقاومتی می‌پردازند، می‌توانند از سبزیجات کم‌کالری مثل شلغم بهره ببرند؛ چرا که ضمن تامین فیبر و مواد مغذی، از مصرف کالری‌های اضافه جلوگیری می‌کند و به حفظ حجم عضلانی کمک می‌کند.
- کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب اکسیداتیو: مردان با سن بالاتر بیشتر تحت تاثیر التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو هستند؛ شلغم دارای گلوکوزینولات، ایزوتیوسیانات و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که می‌توانند این عوامل را مهار کنند.
- بهبود عملکرد گوارش و دفع مناسب مواد زائد: هضم سالم و دفع منظم برای سلامت عمومی و به ویژه سلامت مردان اهمیت دارد. شلغم با فیبر خام و پخته میتواند به این فرآیند کمک کرده و از مشکلات گوارشی و تجمع سموم جلوگیری کند.
۴. خواص شلغم برای زنان
مصرف شلغم برای زنان نیز میتواند از جنبه سلامتی بسیار تاثیرگذار تلقی شود؛ از حفظ سلامت استخوان‌ها و پوست گرفته تا تقویت باروری و محافظت در برابر بیماری‌های مزمن. در ادامه به مهم‌ترین تاثیرات این گیاه بر سلامتی زنان اشاره می‌کنیم:
- تقویت سلامت استخوان‌ها: برگ‌های شلغم منبع بسیار خوب ویتامین K هستند که نقش کلیدی در ساخت و حفظ ماتریکس استخوان دارد، به علاوه کلسیم و منیزیم موجود نیز به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کنند؛ این مورد برای زنان، به ویژه در سنین نزدیک به یائسگی یا پس از آن، اهمیت به‌سزایی دارد.
- حفظ سلامت پوست و مو: ویتامین C، ویتامین A و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در شلغم برگ و ریشه به تولید کلاژن، محافظت در برابر آسیب اکسیداتیو و سلامت بافت‌های پوست و مو کمک می‌کنند.
- کمک به سلامت گوارش و کاهش یبوست: فیبر و آب زیاد موجود در شلغم به تحریک حرکات روده، کاهش یبوست و بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند. چون یبوست یکی از مشکلات رایج در زنان به حساب می‌آید، این نکته بسیار کاربردی است.
- کاهش خطر بیماری‌های مزمن مرتبط با زنان: سبزیجات از خانواده کلمی مانند شلغم حاوی گلوکوزینولات‌ها هستند که مطالعات نشان داده‌اند ممکن است در کاهش ریسک برخی سرطان‌ها نقش داشته باشند. برای زنان، این موضوع از منظر پیشگیری اهمیت دارد.
- حمایت از تنظیم فشارخون و سلامت قلب: پتاسیم، نیترات‌های غذایی و ویتامین C موجود در شلغم می‌توانند به گشاد شدن عروق، کاهش فشار خون و بهبود عملکرد قلب و عروق کمک کنند که برای زنان (به ویژه با بالا رفتن سن) بسیار مهم است.
خواص شلغم در بارداری
در دوره بارداری، نیازهای تغذیه‌ای زنان تغییر می‌کند و توجه به سبزیجاتی که ایمن و موثر هستند اهمیت پیدا می‌کند. شلغم با برخی تامین‌کننده‌های مهم توانسته نقش خوبی را در این دوره ایفا کند:
- منبع مناسب فولات (ویتامین B9) و آهن برای رشد جنین: برگ‌های شلغم حاوی مقادیر قابل توجهی فولات هستند که برای جلوگیری از نقص لوله عصبی در جنین بسیار حیاتی است. همچنین مصرف همزمان ویتامین C (که در ریشه و برگ شلغم موجود است) به جذب آهن گیاهی کمک می‌کند و این دو نیاز در بارداری اهمیت ویژه دارد.
- تثبیت سیستم ایمنی و محافظت در برابر عفونت‌ها: ویتامین C و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در شلغم به تقویت سیستم ایمنی مادر کمک می‌کنند؛ که در بارداری، بدن زن نسبت به برخی عفونت‌ها حساس‌تر است.
- حمایت از سلامت استخوان‌ها و اسکلت جنین: مصرف مناسب ویتامین K، کلسیم و منیزیم (که در برگ‌های شلغم یافت میشوند) میتواند به سلامت استخوان مادر و جنین کمک کند و به تبع از مشکلاتی مثل پوکی استخوان یا افزایش ریسک شکستگی‌ها در آینده کم کند.
- پیشگیری از یبوست بارداری: یکی از مشکلات شایع دوران بارداری، یبوست محسوب میشود. فیبر موجود در شلغم میتواند به این موضوع یاری برساند و باعث شود مادر راحت‌تر و با کمتر شدن ناراحتی‌های گوارشی، این دوران را سپری کند.
شلغم در دوران بارداری، در صورت مصرف متعادل، برای مادر و جنین بی‌خطر است. البته با بررسی منابع معتبر، توصیه شده که پیش از مصرف شلغم، مانند همه سبزیجات ریشه‌ای، این گیاه نیز حتما خوب شسته و در صورت نیاز به مشورت با پزشک مصرف شود؛ به ویژه در صورت ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای.
۵. خواص شلغم برای سرماخوردگی
وقتی بحث رسیدگی به علائم سرماخوردگی مطرح میشود، شلغم یکی از سبزیجاتی محسوب میشود که میتواند به عنوان مکمل طبیعی در نظر گرفته شود:
- شلغم منبع مناسب ویتامین C است که به ساخت گلبول‌های سفید و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند و در مقابله با عفونت‌ها و ویروس‌ها موثر است.
- شلغم حاوی ترکیبات سولفور دار مانند گلوکوزینولات‌ها و ایزوتیوسیانات‌ها است که از طریق فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی ممکن است به کاهش شدت عفونت‌ها کمک کنند.
- فیبر و آب بالای شلغم میتواند به رقیق شدن مخاط و بهبود تخلیه دستگاه تنفسی کمک کند و این موضوع میتواند احساس بهبودی در هنگام سرماخوردگی را ایجاد کند. اگر چه این مورد به طور مستقیم در منابع انگلیسی‌زبان برجسته نشده، ترکیب مواد مغذی شلغم با چنین کاربردی همخوانی دارد.
- مصرف شلغم در سوپ یا پخته شده، در فصل سرما یا هنگام بروز علائم، میتواند جایگزینی سبک، مغذی و راحت باشد؛ چرا که بدن در حالت بیماری اغلب تمایل به غذاهای سنگین ندارد. نکته قابل توجه این است که مصرف آن نباید جایگزین درمان پزشکی شود، ولی میتواند مکمل خوبی باشد.
۶. خواص شلغم برای قلب
سلامت قلب یکی از حوزه‌هایی است که شلغم در آن نیز میتواند مفید ظاهر شود، با مکانیزم‌هایی که در منابع تغذیه‌ای معتبر ذکر شده‌اند:
- شلغم دارای پتاسیم مناسب است که به کاهش فشارخون کمک می‌کند و این امر برای سلامت قلب و عروق بسیار مهم تلقی میشود.
- به دلیل وجود نیترات‌های غذایی در سبزیجات خانواده کلمی، از جمله شلغم، مطالعات نشان داده‌اند که شلغم میتواند باعث گشاد شدن عروق و کاهش چسبندگی پلاکت‌ها شود. این امر به جریان بهتر خون کمک می‌کند و فشار روی قلب را کاهش می‌دهد.
- ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند گلوکوزینولات‌ها، فلاونوئیدها و ویتامین C در شلغم می‌توانند به کاهش التهاب در دیواره عروق کمک کنند، التهاب مزمن یکی از عوامل خطر برای بیماری‌های قلبی است.
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مناسب سبزیجات با خانواده کلمی با کاهش ریسک بیماری‌های قلبی مرتبط است؛ شلغم به عنوان یکی از آنها مطرح شده است. بنابراین، گنجاندن شلغم در رژیم غذایی میتواند به عنوان یک تدبیر تغذیه‌ای مفید برای سلامت قلب به شمار آید.
۷. خواص شلغم برای کلیه
اگر چه منابع اصلی درباره تاثیرات مستقیم شلغم بر کلیه‌ها کمتر مفصل هستند، ترکیب مواد مغذی شلغم نشان می‌دهد که میتواند به کارکرد کلیه‌ها نیز کمک کند:
- فیبر موجود در شلغم به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و دفع مناسب سموم کمک می‌کند؛ دفع مناسب سموم و متابولیت‌ها میتواند بار اضافی روی کلیه‌ها را کاهش دهد.
- پتاسیم موجود در شلغم در سطح مناسب میتواند به حفظ تعادل الکترولیت‌ها کمک کند؛ تعادل الکترولیت‌ها برای سلامت کلیه‌ها حیاتی است (البته افراد با بیماری کلیوی باید مصرف پتاسیم را تحت نظر پزشک داشته باشند).
- ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی شلغم می‌توانند به کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب در بافت‌های بدن کمک کنند؛ التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو از عوامل آسیب کلیه هستند.
به علاوه، شلغم کم‌کالری و حاوی ترکیباتی است که در کنترل فشارخون و بهبود گردش خون کمک می‌کنند؛ فشار خون بالا یکی از اصلی‌ترین عوامل آسیب کلیه‌هاست. بنابراین اثرات شلغم در کاهش فشار خون میتواند به طور غیرمستقیم کلیه‌ها را حمایت کند. در نتیجه، اگر چه شلغم باید با احتیاط و تحت نظر در صورت بیماری کلیوی مصرف شود، ولی برای افراد سالم، شلغم میتواند بخشی از رژیم حمایتی از کلیه‌ها باشد.
۸. خواص شلغم خام برای لاغری
در بخش لاغری، مصرف شلغم خام به دلیل داشتن ویژگی‌های ویژه، میتواند گزینه‌ای سودمند باشد:
- شلغم خام دارای کالری پایین، کربوهیدرات کم و فیبر نسبتا خوب است؛ این امر به احساس سیری و کاهش مصرف کلی کالری کمک می‌کند.
- شاخص گلیسمی کم یا معتدل شلغم به کنترل سریع قند خون کمک می‌کند، که این خود عامل مهمی در تنظیم وزن و جلوگیری از تجمع چربی است.
- مصرف خام شلغم به دلیل اینکه فرآوری حرارتی ندارد، بسیاری از ویتامین‌ها و ترکیبات گیاهی حساس حفظ شده‌اند؛ این ترکیبات ممکن است متابولیسم را بهبود دهند یا اثرات ضدالتهابی داشته باشند که در کاهش چربی‌سازی نقش دارند.
ترکیب آب، فیبر و حجم بالا در شلغم خام باعث میشود فرد حجم زیادی از سبزی را مصرف کند ولی کالری اندکی را دریافت کند. برای کاهش وزن و حتی حفظ وزن این ترفند بسیار عالی تلقی میشود. همچنین، جایگزینی سبزیجاتی مثل سیب‌زمینی، برنج یا نان سفید با شلغم خام یا سالاد حاوی شلغم میتواند به کاهش کالری دریافتی کمک کند و رژیم لاغری را تسهیل کند.
۹. خواص شلغم در طب سنتی
در طب سنتی نیز شلغم جایگاه ویژه‌ای دارد که با برخی از یافته‌های مدرن تطابق دارد، ولی نگاه سنتی نیز نکاتی دارد که اشاره به آن خالی از لطف نیست:
- در بسیاری از متون مربوط به طب سنتی، شلغم به عنوان گیاهی گرم یا معتدل در نظر گرفته شده است که به «پاکسازی خون»، «ریشه‌کنی سرما» و «تقویت ریه‌ها» کمک می‌کند؛ این باورها با آنچه امروزه درباره ویتامین C و ترکیبات ضدویروسی شلغم می‌دانیم هم‌راستا هستند.
- برخی مکاتب طب سنتی شلغم را برای رفع «بلغم» و سموم بدن توصیه کرده‌اند؛ امروزه می‌دانیم که فیبر و آب موجود در شلغم به دفع مناسب کمک می‌کنند و این ممکن است معادل مفهومی «سم‌زدایی» در طب سنتی باشد.
- در طب سنتی مصرف شلغم همراه با کمی روغن زیتون یا کمی عسل برای بهبود لثه، گلو و دستگاه تنفس پیشنهاد شده است؛ اگر چه مدرن‌سازی آن نیاز به مطالعه دارد، ولی ترکیب‌های ضدالتهابی و ویتامین C شلغم میتواند این اثر را تا حدی توجیه کند.
- شلغم در طب سنتی برای تقویت نیروی عمومی بدن بعد از بیماری، کاهش ضعف و بهبود اشتها نیز توصیه شده است؛ امروزه تاکید بر کالری اندک، فیبر و مواد مغذی شلغم میتواند این کاربرد را تایید کند.
در نهایت، برخی از منابع طب سنتی مصرف «آب شلغم» یا شلغم پخته را برای پاکسازی کبد و خون توصیه کرده‌اند. با این که شواهد علمی کامل نیست، ترکیب‌های شلغم مانند آب شلغم میتواند این ادعا را نیز تا حدودی توجیه کند.
۱۰. خواص آب شلغم
مصرف آب شلغم – که به صورت آب‌گرفته از ریشه یا برگ شلغم تهیه میشود – در برخی فرهنگ‌ها مانند ایران بسیار رایج است و میتواند مزایایی داشته باشد:
آب شلغم به دلیل اینکه بخش عمده‌ای از فیبر از آن جدا شده ولی ویتامین‌ها، املاح و ترکیبات گیاهی در آن موجود هستند، میتواند تجدید آب بدن، تامین الکترولیت‌ها و مواد معدنی را تسهیل کند. اگر چه مطالعات به طور مستقیم روی «آب شلغم» اندک هستند، با توجه به اینکه ریشه شلغم حاوی پتاسیم است، آب آن میتواند به جایگزینی پتاسیم کمک کند که این برای سلامت عضلات، قلب و فشارخون مفید است.
آب شلغم همچنین میتواند به عنوان یک نوشیدنی کم‌کالری و مغذی در رژیم‌های کاهش وزن کاربرد داشته باشد؛ چرا که کالری اندکی دارد ولی مواد مغذی و آب تامین می‌کند، حجم مایع بدن را حفظ می‌کند و احساس سیری نسبی را ایجاد می‌کند.
به طور کلی در فرهنگ‌های شرق دور و خاورمیانه از آب شلغم برای تسکین گلو و رفع سرفه و احتقان استفاده می‌کنند؛ احتمالا به دلیل خواص ضدالتهابی و منبع ویتامین C موجود در شلغم این توصیه مطرح شده است.
در نهایت، توصیه میشود آب شلغم را تازه تهیه کنید، بدون افزودن شکر زیاد و مصرف آن را به صورت متعادل در نظر بگیرید؛ به این علت که مصرف مقادیر زیاد آب سبزیجات ممکن است برای دستگاه گوارش برخی افراد (به ویژه با حساسیت) مشکل‌ساز باشد.
شلغم؛ یک ابرغذا در لباس ساده!
شلغم شاید در نگاه اول سبزی‌ای معمولی به نظر برسد، اما ترکیب خاصی از ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها، مواد معدنی و فیبر دارد که آن را به یکی از کامل‌ترین خوراکی‌های زمستانی تبدیل کرده است. از تقویت سیستم ایمنی و بهبود علائم سرماخوردگی گرفته تا حمایت از سلامت قلب، کلیه و حتی کاهش وزن، همه نشان می‌دهند که این ریشه سفید کوچک، فراتر از انتظار عمل می‌کند.
نکته مهم این است که شلغم را می‌توان به صورت پخته، خام یا حتی به شکل آب‌گرفته مصرف کرد و هر کدام خواص خاص خود را دارند. در کنار تمام مزایا، تعادل در مصرف و توجه به شرایط خاص مانند بیماری‌های تیروئید یا کلیوی ضروری است. در مجموع، شلغم تنها یک خوراک سنتی نیست، بلکه یک غذای عملکردی و علمی تاییدشده است که میتواند جایگاه ویژه‌ای در سفره سلامت خانواده داشته باشد؛ خوراکی ساده، اما پرقدرت برای تقویت بدن و پیشگیری از بیماری‌ها.
منبع: medicalnewstoday – webmd – healthline
