پسته یکی از خوراکیهای اصیل ایرانی است که از گذشته تا امروز جایگاه ویژهای در سفرهها و فرهنگ غذایی مردم داشته است. این مغز خوشطعم علاوه بر ارزش غذایی بالا، خواص درمانی و زیبایی فراوانی دارد. از تقویت قلب و مغز گرفته تا بهبود سلامت پوست و مو، خواص پسته آنقدر گسترده است که میتواند بخشی از رژیم غذایی روزانهی هر فردی باشد. در ادامه به بررسی ۲۰ مورد از فواید پسته میپردازیم که شاید تا امروز از آنها بیخبر بودهاید.
۱. ارزش غذایی پسته
پسته منبعی غنی از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانهاست. هر ۱۰۰ گرم پسته خام شامل حدود ۵۶۰ کالری، ۲۰ گرم پروتئین، ۲۸ گرم کربوهیدرات و ۴۵ گرم چربی مفید است. این دانه مغذی حاوی ویتامین B6، تیامین، ویتامین E، آهن، پتاسیم، منیزیم، فسفر و زینک یا همان روی است. پروتئین موجود در پسته از نوع گیاهی است و برای کسانی که رژیم گیاه خواری دارند، گزینهای عالی به شمار میآید. همچنین پسته از غذاهای مجاز در رژیم مدیترانهای است. از طرف دیگر، وجود فیبر بالا در پسته باعث بهبود عملکرد گوارش و احساس سیری طولانی مدت میشود.
| ماده مغذی | مقدار در ۱۰۰ گرم |
|---|---|
| انرژی | ۵۶۰ کیلوکالری |
| پروتئین | ۲۰.۵ گرم |
| چربی کل | ۴۵ گرم |
| کربوهیدرات | ۲۸ گرم |
| فیبر غذایی | ۱۰.۳ گرم |
| قند طبیعی | ۷.۵ گرم |
| کلسیم | ۱۰۵ میلیگرم |
| آهن | ۳.۹۲ میلیگرم |
| منیزیم | ۱۲۱ میلیگرم |
| فسفر | ۴۸۵ میلیگرم |
| پتاسیم | ۱۰۲۵ میلیگرم |
| سدیم | ۱ میلیگرم |
| روی (زینک) | ۲.۲ میلیگرم |
| مس | ۱.۳ میلیگرم |
| منگنز | ۱.۲ میلیگرم |
| ویتامین B6 | ۱.۷ میلیگرم |
| ویتامین B9 | ۵۱ میکروگرم |
| ویتامین E | ۲.۹ میلیگرم |
۲. خواص پسته برای زنان
خواص پسته برای زنان شامل تقویت انرژی، حفظ تعادل هورمونی، بهبود سلامت پوست و مو و کمک به باروری است. زنان به خصوص در دوران قاعدگی و یائسگی، به مواد معدنی همچون آهن و منیزیم نیاز بیشتری دارند که در پسته به وفور یافت میشود و به همین دلیل هم بهترین صبحانه برای کم خونی است. ویتامین E موجود در پسته به جوانسازی پوست، جلوگیری از خشکی و ایجاد درخشش طبیعی کمک میکند. همچنین آنتی اکسیدانهای قوی در پسته باعث کاهش التهابهای پوستی و پیشگیری از پیری زودرس میشوند.
۳. پسته در بارداری
خواص پسته در بارداری فوقالعاده است. پسته حاوی فولات یا همان ویتامین B9 است که به رشد سالم مغز و نخاع جنین کمک میکند و خطر نقصهای مادرزادی را کاهش میدهد. از سوی دیگر، آهن و پروتئین موجود در پسته از کم خونی دوران بارداری پیشگیری میکنند و انرژی مادر را افزایش میدهند. فیبر بالا در پسته هم به بهبود گوارش و کاهش یبوست بارداری کمک میکند. بهتر است زنان باردار از پسته خام و بدون نمک استفاده کنند تا از افزایش فشار خون در آنها جلوگیری شود.

۴. پسته برای تخمدان و باروری
یکی از خواص پسته برای تخمدان بهبود عملکرد هورمونی زنان است. وجود زینک و اسیدهای چرب امگا-۳ در پسته باعث افزایش کیفیت تخمک و تعادل هورمونهای زنانه میشود. در مطالعات طب سنتی آمده است که مصرف منظم پسته میتواند به کاهش سندرم تخمدان پلی کیستیک و افزایش شانس بارداری کمک کند.
۵. خواص پسته خام برای کمخونی
یکی از شناختهشدهترین خواص این مغز مقوی، خواص پسته خام برای کم خونی است. پسته خام سرشار از آهن، فولات و مس میباشد که در تولید گلبولهای قرمز نقش حیاتی دارند. برخلاف پسته شور، پسته خام سدیم بالایی ندارد و جذب آهن در بدن را افزایش میدهد. ترکیب پسته با مواد غذایی حاوی ویتامین C مانند پرتقال یا کیوی، میتواند جذب آهن را به طور چشمگیری افزایش دهد.

۶. خواص پوست پسته
شاید کمتر کسی بداند که خواص پوست پسته هم بسیار ارزشمند است. پوست سبز بیرونی پسته حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی و فنولیک است که خاصیت ضدالتهابی و ضد باکتریایی دارند. در طب سنتی ایرانی، دمکرده پوست پسته برای درمان اسهال، تهوع، بوی بد دهان و حتی آرامسازی اعصاب استفاده میشده است. همچنین شست و شو با آب دمکرده پوست پسته، پوست دست را نرم و لطیف میکند.
۷. فواید پسته برای کودکان
خواص پسته برای کودکان غیرقابل انکار است. پسته به رشد مغز، استخوان و عضلات کمک میکند. چربیهای مفید موجود در آن باعث بهبود عملکرد مغز و افزایش تمرکز کودکان در دوران مدرسه میشود. پسته منبع طبیعی آهن و منیزیم است که از بروز کمخونی و ضعف در کودکان جلوگیری میکند. والدین میتوانند پودر پسته را در شیر، سوپ یا فرنی کودک اضافه کنند تا بدون خطر به گلو پریدن از فواید آن بهرهمند شود.

۸. پسته خام برای قلب
خواص پسته خام برای قلب شامل کاهش کلسترول بد (LDL)، افزایش کلسترول خوب (HDL) و بهبود عملکرد رگهای خونی است. چربیهای غیر اشباع پسته از نوع مفید هستند و از تجمع چربی در دیواره عروق جلوگیری میکنند. پژوهشها نشان میدهد مصرف روزانه ۳۰ گرم پسته خام میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را تا ۲۰٪ کاهش دهد. پسته یکی از اجرای مهم صبحانه مناسب برای کلسترول بالا به شمار میرود.
۹. خواص پوست پسته برای پوست صورت
خواص پوست پسته برای پوست صورت شامل روشنکنندگی، ضدجوش بودن و آبرسانی طبیعی پوست است. ماسک طبیعی تهیه شده از پودر پوست پسته و گلاب میتواند لکها را کاهش داده و پوست را شاداب کند. این ترکیب به دلیل داشتن آنتی اکسیدانهای طبیعی، با رادیکالهای آزاد مقابله کرده و از پیری زودرس جلوگیری میکند.
۱۰. خواص پوست پسته برای مو
در کنار فواید پوستی، خواص پوست پسته برای مو هم چشمگیر است. ترکیبات معدنی و ویتامینهای موجود در پوست پسته به تقویت ریشه مو، افزایش رشد و کاهش ریزش مو کمک میکنند. ماسک تهیه شده از پودر پوست پسته و روغن زیتون میتواند موهای خشک را نرم و درخشان کند. استفاده منظم از این ماسک، از سفید شدن زودرس موها هم جلوگیری میکند.
۱۱. خواص روغن پسته
خواص روغن پسته هم در زیبایی و هم در سلامت بدن فوقالعاده است. این روغن سرشار از ویتامین E، امگا-۶، امگا-۹ و فیتواسترولها است. استفاده موضعی از روغن پسته روی پوست باعث آبرسانی عمیق و رفع چین و چروک میشود. این روغن همچنین در تقویت مو و ناخن بسیار مؤثر است. در مصرف خوراکی، روغن پسته به کاهش کلسترول، بهبود گوارش و افزایش سلامت قلب کمک میکند.

۱۲. پسته خام برای فشار خون
یکی از خواص پسته خام برای فشار خون، کنترل و تعادل آن است. پتاسیم موجود در پسته باعث دفع سدیم اضافی و کاهش فشار خون میشود. مصرف پسته شور به دلیل نمک بالا ممکن است اثر معکوس داشته باشد، بنابراین برای افراد مبتلا به فشار خون بالا، پسته خام بهترین انتخاب است.
۱۳. پسته برای شکستگی استخوان
توصیه به مصرف پسته برای شکستگی استخوان به دلیل وجود کلسیم، فسفر و منیزیم است. این مواد معدنی برای ترمیم استخوانهای شکسته و تقویت ساختار استخوانی ضروریاند. همچنین پروتئین بالای پسته به بازسازی بافتهای آسیب دیده کمک میکند. مصرف منظم پسته در دوران نقاهت بعد از شکستگی، روند بهبود را تسریع میکند.
۱۴. خواص پسته برای مغز و حافظه
یکی از خواص کمتر شناختهشده پسته، تأثیر مثبت آن بر عملکرد مغز است. پسته سرشار از ویتامین B6 و آنتی اکسیدانهایی است که باعث بهبود تمرکز، افزایش حافظه و عملکرد شناختی میشوند. تحقیقات نشان دادهاند که مصرف روزانه پسته میتواند عملکرد امواج مغزی را در ناحیه پیشپیشانی که مرتبط با یادگیری است، بهبود دهد. به همین دلیل، بسیاری از متخصصان تغذیه توصیه میکنند دانشآموزان و افراد پرکار ذهنی، پسته را در میان وعده روزانه خود بگنجانند.

۱۵. پسته برای سلامت گوارش
فیبر بالا در پسته موجب بهبود حرکات روده، جلوگیری از یبوست و تعادل باکتریهای مفید روده میشود. همچنین پلی فنولهای موجود در پسته به عنوان پری بیوتیک عمل کرده و باعث رشد باکتریهای مفید روده میگردند که در تقویت سیستم ایمنی هم نقش دارد.
۱۶. پسته و سلامت چشمها
پسته سرشار از دو آنتیاکسیدان مهم به نامهای لوتئین و زآگزانتین است که نقش حیاتی در حفظ سلامت چشم دارند. این ترکیبات از شبکیه در برابر آسیب اشعه ماوراءبنفش و پیری زودرس سلولهای بینایی محافظت میکنند. مصرف منظم پسته میتواند خطر ابتلا به آب مروارید و دژنراسیون ماکولا یا تخریب لکه زرد چشم را کاهش دهد.
۱۷. پسته و کنترل قند خون
یکی از خواص کمتر شناختهشده پسته، کمک به کنترل قند خون است. فیبر بالا و شاخص گلیسمی پایین در پسته باعث میشود که قند خون به تدریج افزایش یابد، نه ناگهانی. علاوه بر این، آنتی اکسیدانها و چربیهای مفید موجود در پسته به بهبود حساسیت انسولینی کمک میکنند. به همین دلیل، مصرف متعادل پسته خام برای بیماران دیابتی هم توصیه میشود.

۱۸. خواص پسته در تقویت سیستم ایمنی بدن
پسته منبع غنی از ویتامین B6، مس و روی است که هر سه نقش اساسی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند. این مواد معدنی در تولید گلبولهای سفید، بهبود عملکرد آنتیبادیها و مقابله با عفونتها مؤثرند. مصرف روزانه چند عدد پسته خام میتواند مقاومت بدن در برابر بیماریها را افزایش دهد، به ویژه در فصول سرد سال.
۱۹. پسته و سلامت مغز و اعصاب
پسته منبعی عالی از ویتامین B6 است که نقش مهمی در تولید انتقالدهندههای عصبی مانند سروتونین و دوپامین دارد. این مواد باعث بهبود خلق و خو، کاهش استرس و افزایش تمرکز میشوند. از سوی دیگر، آنتی اکسیدانهای موجود در پسته از سلولهای عصبی در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت میکنند و خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش میدهند. به همین دلیل، مصرف پسته به خصوص نوع خام آن برای حفظ سلامت مغز و اعصاب به ویژه در دوران سالمندی توصیه میشود.

۲۰. پسته و کاهش وزن
برخلاف تصور عموم، پسته با وجود کالری بالا، میتواند در کنترل وزن مؤثر باشد. فیبر و پروتئین موجود در پسته باعث ایجاد احساس سیری طولانی مدت میشوند و از پرخوری جلوگیری میکنند. چربیهای مفید پسته هم متابولیسم بدن را بهبود میبخشند. مطالعات نشان دادهاند افرادی که پسته را همچون یک میان وعده سالم در رژیم غذایی خود میگنجانند، راحتتر وزن خود را کنترل میکنند. البته شرط اصلی، مصرف متعادل و پرهیز از انواع شور یا طعمدار آن است.
- سرشار از آنتیاکسیدان و مفید برای قلب
- کمک به کنترل قند خون و فشار خون
- کمک به کاهش وزن با حس سیری طولانی
- تقویت سیستم ایمنی، مغز و اعصاب
- مؤثر در سلامت پوست و مو
- احتمال افزایش وزن در مصرف زیاد
- افزایش فشار خون در مصرف پسته شور
- بروز آلرژی یا حساسیت در برخی افراد
- نفخ و مشکلات گوارشی در مصرف زیاد
- امکان وجود آفلاتوکسین در پستههای بیکیفیت
جمعبندی و توصیه نهایی
در این مقاله با ۲۰ مورد از خواص پسته آشنا شدیم؛ از خواص پسته خام برای کم خونی و خواص پسته برای زنان گرفته تا خواص روغن پسته و خواص پوست پسته برای مو و پوست صورت. پسته نه تنها یک خوراکی خوش طعم، بلکه دارویی طبیعی برای تقویت بدن، پوست، مو و قلب است. برای بهرهمندی از فواید پسته، مصرف روزانه ۲۰ تا ۳۰ عدد پسته خام توصیه میشود. تنها نکته مهم، تعادل در مصرف است؛ زیرا کالری پسته بالاست و زیاده روی در آن ممکن است باعث افزایش وزن شود.
منبع: WebMD