در دنیای مد و زیباییشناسی مو، کمتر سبکی را میتوان یافت که به اندازه مدل مو لیر (Layered Haircut) ماندگار، منعطف و همواره در حال تکامل باشد. از امواج پرحجم و رهای دهه ۷۰ میلادی تا استایلهای مینیمال و بافتدار سال ۲۰۲۵، لایهبندی مو همواره به عنوان ابزاری قدرتمند در دستان استایلیستها برای خلق فرم، حجم و حرکت بوده است.
مدل مو لیر چیست؟
مدل مو لیر که در فارسی با عناوینی همچون «مدل موی طبقهای»، «مدل پر» یا «خرد» نیز شناخته میشود، تکنیکی در کوتاهی مو است که در آن تارهای مو در طولهای متفاوتی کوتاه میشوند. برخلاف مدلهای یکدست (Blunt Cut) که تمام موها به یک خط وزنی واحد در پایین ختم میشوند، در مدل موی لیر، لایههای رویی کوتاهتر از لایههای زیرین هستند. این اختلاف ارتفاع باعث میشود که وزن داخلی مو کاهش یافته و توهمی از حجم و پرپشتی ایجاد شود.
چرا مدل مو لیر تا این حد محبوب است؟ پاسخ در فیزیکِ مو نهفته است. موهای بلند و یکدست، به دلیل وزن خود تمایل دارند به سمت پایین کشیده شوند و در ریشه (Root) تخت و بیحالت به نظر برسند. با اجرای تکنیک لیر، آرایشگر وزن اضافی را حذف میکند و به مو اجازه میدهد که “نفس بکشد” و حرکتی طبیعی یا اصطلاحاً “بونس” (Bounce) داشته باشد.
مدل مو لیر برای رسیدن به این اهداف به کار میورد:
- افزایش حجم: برای موهای نازک، لایهها با ایجاد فاصله بین تارهای مو، ظاهری پرتر میسازند.
- کنترل حجم: برای موهای ضخیم و سنگین، لایههای داخلی (Internal Layers) یا همان مدل مو لیر خورد، حجم اضافی را میگیرند تا موها خوشحالتتر بایستند.
- فریمبندی صورت: لایههای اطراف صورت، میتوانند ویژگیهای استخوانی چهره مانند گونهها و فک را برجسته کنند و تعادلی بصری در انواع فرم صورت ایجاد نمایند.
مدل مو لیر کوتاه
جسارت، مدرنبودن و سهولت در نگهداری، سه ویژگی اصلی مدل مو لیر کوتاه هستند. در سال ۲۰۲۵، ما شاهد بازگشت قدرتمند مدلهای کوتاهی هستیم که بافت و لایهبندی نقش اصلی را در آنها ایفا میکنند. مدل موی لیر کوتاه گزینهای ایدهآل برای زنانی است که میخواهند استایلی شیک و در عین حال کمدردسر داشته باشند.

ترندهای لیر کوتاه؛ از پیکسی تا باب
یکی از محبوبترین زیرمجموعههای مدل مو لیر کوتاه زنانه، “پیکسی لیر” (Layered Pixie) است. در این مدل، برخلاف پیکسیهای کلاسیک که بسیار کوتاه هستند، لایههای بلندتری در تاج سر حفظ میشوند که امکان استایلدهی متنوعی را فراهم میکنند. همچنین، مدلهای “باب لیر” (Layered Bob) که ترکیبی از قد کوتاه مدل موی باب با لایههای متحرک هستند، برای کسانی که از مدلهای مصری و یکنواخت خسته شدهاند، انتخابی عالی محسوب میشوند.

مدل مو لیر متوسط
قد موی متوسط (تا روی شانه یا کمی پایینتر)، نقطه تعادل طلایی در دنیای مو است. مدل مو لیر متوسط انعطافپذیری موهای بلند را با سبکی موهای کوتاه ترکیب میکند و به همین دلیل، پرتقاضاترین قد مو در سالنهای زیبایی محسوب میشود.

در مدل موي لير متوسط، آرایشگر فضای کافی برای ایجاد لایههای مشخص و در عین حال نرم را دارد. یکی از ترندهای برجسته در این قد، “لیر پروانهای” (Butterfly Cut) است که ترکیبی از لایههای کوتاه در اطراف صورت (مشابه چتری) و لایههای بلند در پشت سر است. این مدل به گونهای طراحی شده که وقتی موها بسته میشوند، نمایی شبیه به موی کوتاه (Faux Bob) ایجاد میکنند، اما در حالت باز، شکوه موهای بلند را دارند.
این مدل برای انواع جنس مو مناسب است. اگر موهای لختی دارید، مدل مو لیر متوسط میتواند با ایجاد خطوط و حرکت، از بیروحی مو جلوگیری کند. برای موهای موجدار، این مدل باعث میشود امواج مو منظمتر و زیباتر دیده شوند.
مدل مو لیر بلند
برای زنانی که عاشق گیسوان بلند هستند اما از سنگینی و تخت بودن ریشهها گلایه دارند، مدل مو لیر بلند تنها راه نجات است. این سبک اجازه میدهد طول مو حفظ شود در حالی که وزن و خمودگی آن از بین میرود.

استایلهای متنوع لیر بلند
در این مدل، نحوه فرمدهی به انتهای مو اهمیت ویژهای دارد. دو فرم اصلی در این سبک وجود دارد:
۱. فرم V-شکل: لایهها با زاویهای تند کوتاه میشوند و در مرکز پشت به یک نقطه تیز میرسند. این مدل حالتی نمایشی و حرکت زیادی به مو میدهد.
۲. فرم U-شکل: لایهها با قوسی ملایمتر کوتاه میشوند که ظاهری کلاسیکتر و پرپشتتر به انتهای مو میبخشد.
مدل مو لیر بلند به ویژه زمانی که با تکنیکهای رنگ مو مانند بالیاژ یا هایلایت ترکیب میشود، جلوهای بینظیر پیدا میکند. لایههای کوتاهتر، نور را بهتر بازتاب میدهند و ابعاد رنگ مو را برجستهتر میکنند.
مدل مو لیر خورد
وقتی صحبت از مدل مو لیر خورد (Choppy Layers) میشود، منظور ما ایجاد بافتی مشخص، مدرن و کمی “بههمریخته” است. این اصطلاح در مقابل لایههای “محو” قرار میگیرد. در لیر خورد، مرز بین لایهها آشکارتر است و انتهای موها با تکنیکهایی خاص، تکهتکه و سبک میشوند.

تکنیکهای ایجاد لیر خورد
برای خلق مدل مو لیر خورد، استایلیستها اغلب از قیچی پیتاژ یا تکنیک “Point Cutting” (برش نوکتیز) استفاده میکنند. در این روش، قیچی به صورت عمودی وارد دسته مو میشود تا خط برش ناصاف و دندانهدار شود. این کار باعث میشود موها روی هم نخوابند و هر لایه شخصیت مستقل خود را داشته باشد.
فارا مدل مو لیر خورد
نمیتوان از لیر صحبت کرد و یادی از آیکون دهه ۷۰، مدل مو فارا فاست نکرد. این مدل اشاره به استایلی دارد که در آن لایهها به سمت بیرون سشوار کشیده میشوند و حجمی پرمانند و باشکوه در اطراف صورت ایجاد میکنند.
مدل مو اسکوئر لیر
شاید مدل مو اسکوئر لیر (Square Layers) برای عموم کمتر آشنا باشد، اما این یکی از بنیادینترین مفاهیم هندسی در کوتاهی مو است که استایلیستهای حرفهای از آن برای ایجاد تعادل استفاده میکنند.
هندسه و ساختار اسکوئر لیر
در تئوری کوتاهی مو، سه شکل هندسی اصلی داریم: گرد، مثلثی و مربع.
در مدل مو اسکوئر لیر، موها با زاویه ۹۰ درجه از سر بالا برده شده و به صورت خطی صاف (جعبهای) کوتاه میشوند. شاید فکر کنید چون سر گرد است، کوتاهی مربع عجیب به نظر برسد؛ اما نکته همینجاست! وقتی موهای کوتاه شده به روش مربع روی سر گرد میافتند، گوشههای مربع باقی میمانند. این گوشهها باعث حفظ “وزن” در قسمتهای کناری سر میشوند.

کاربرد اسکوئر لیر
چرا باید مدل مو اسکوئر لیر را انتخاب کرد؟ این مدل برای کسانی که میخواهند موهایشان در کنارهها پرتر دیده شود یا صورت کشیدهای دارند، عالی است. لیرهای گرد حجم را میگیرند و مو را گرد میکنند، اما لیرهای مربع ساختاری مردانهتر، اسپرتتر و خطکشیشدهتر ایجاد میکنند که برای مدلهای لاب (Lob) و بابهای مدرن بسیار پرکاربرد است.
مدل مو لیر کلوش
واژه “کلوش” در فرهنگ مد ایران یادآور دامنهای کلوش و شلوارهای دمپا گشاد است. مدل مو لیر کلوش نیز از همین مفهوم بصری پیروی میکند. در این مدل، تکنیک لایهبندی به گونهای اجرا میشود که حجم و پف مو در انتهای آن (مانند لبه دامن یا زنگوله) متمرکز شود یا لایهها به سمت بیرون حالت بگیرند.

ویژگیهای لیر کلوش
در مدل مو لیر کلوش، لایهها نباید آنقدر کوتاه باشند که حجم کلی مو از بین برود. بلکه باید به صورت طبقاتی روی هم قرار گیرند تا در پایینترین قسمت، بیشترین حجم و انحنا را ایجاد کنند. این مدل برای بانوانی که موهای لخت و کمحجم دارند و میخواهند در پایین موهایشان احساس پرپشتی و سنگینی کلاسیک داشته باشند، بسیار مناسب است. اگر به استایلهای وینتج و رترو علاقه دارید، مدل کلوش انتخابی هوشمندانه است.
مدل مو لیر فر
موهای فر ذاتا دارای شخصیت و حجم هستند، اما بدون یک کوتاهی مهندسیشده، اغلب به شکل نامطلوب “مثلثی” یا “هرمی” (کف سر صاف و پایین پفکرده) درمیآیند. مدل مو لیر فر (Curly Layered Cut) کلید حل این مشکل و آزادسازی پتانسیل واقعی فرهاست.

تکنیک اختصاصی برای موهای فر
نکته حیاتی در مدل مو لیر فر این است که لایهها باید با توجه به الگوی فر ایجاد شوند. بسیاری از متخصصان پیشنهاد میکنند که موهای فر به صورت خشک کوتاه شوند تا آرایشگر دقیقاً ببیند که هر حلقه فر پس از کوتاه شدن کجا قرار میگیرد.
لایهها در موی فر باعث میشوند وزن مو کم شده و فنریت فرها بازگردد. این کار باعث توزیع یکنواخت حجم در سراسر سر میشود و فرمی گرد و زیبا ایجاد میکند. چه موهای فر کوتاه داشته باشید و چه بلند، لیر کردن از گره خوردن موها جلوگیری کرده و نگهداری آنها را آسانتر میکند.
گوست لیر
در این تکنیک که برای موهای نازک معجزه میکند، لایههای زیرین کوتاه میشوند تا حجم ایجاد کنند، اما لایه رویی بلند باقی میماند تا سطح مو صاف و یکدست دیده شود. این یعنی شما حجم و حرکت لیر را دارید بدون اینکه موهایتان کوتاه به نظر برسد.

آموزش کوتاهی مو مدل لیر در خانه
اگرچه همواره توصیه میشود برای کوتاهی مو مدل لیر به یک متخصص مراجعه کنید (بهویژه برای مدلهای پیچیده مثل اسکوئر لیر)، اما روشهای سادهای برای انجام این کار در خانه وجود دارد. یکی از محبوبترین متدها برای كوتاه كردن مو مدل لير در خانه، روش “دماسبی” (Ponytail Method) است.
روش گامبهگام دماسبی
این روش برای ایجاد لایههای بلند و فرم V-شکل مناسب است:
۱. آمادهسازی: موهای خود را کاملاً شانه کنید تا هیچ گرهای نداشته باشد. بهتر است موها تمیز و مرطوب باشند (برای موهای صاف). اگر موهای فر دارید، این کار را روی موهای خشک و صاف شده انجام دهید.
۲. تجمع موها: سر خود را پایین بیاورید و تمام موها را به سمت جلو شانه کنید.
۳. بستن دماسبی: موها را دقیقاً در مرکز پیشانی (نزدیک خط رویش مو، مثل شاخ تکشاخ) جمع کنید و با یک کش محکم ببندید.
۴. تعیین قد: کش دوم را به انتهای دماسبی ببندید و آن را تا جایی که میخواهید قد کوتاهترین لایه باشد، پایین بیاورید.
۵. برش: موهای زیر کش دوم را قیچی کنید. برای اینکه خط برش نرمتر شود و مدل مو لیر خورد ایجاد شود، میتوانید نوک موها را به صورت عمودی قیچی بزنید.
۶. پایان کار: کشها را باز کنید و موها را به عقب برگردانید. نتیجه، موهایی خواهد بود که در جلو کوتاهتر و در پشت بلندتر هستند و لایههایی آبشاری دارند.
نکته مهم: این روش برای لیرهای خیلی دقیق یا مدلهای کوتاه و باب مناسب نیست و ریسک بالایی دارد.
نگهداری و مراقبت
موهای لیر شده نیاز به مراقبت دارند. از آنجایی که انتهای موها در سطوح مختلف قرار دارند، اگر دچار خشکی یا موخوره شوند، کل ظاهر مو وز و نامرتب دیده میشود.
- تریم منظم: هر ۶ تا ۸ هفته یکبار برای نوکگیری مراجعه کنید.
- محصولات مناسب: استفاده از سرمهای آنتیفریز و ماسکهای آبرسان برای انتهای لایهها ضروری است.
- استایلینگ: مدل مو لیر معمولاً نیاز به سشوار یا حالتدهنده دارد تا زیبایی خود را نشان دهد. استفاده از برس گرد برای حالت دادن به لایهها به سمت داخل یا بیرون، کلید درخشش این مدل است.
سخن پایانی
انتخاب بین مدل مو لیر کلوش، اسکوئر لیر یا لیر بلند ساده، تماماً به سلیقه، فرم صورت و جنس موی شما بستگی دارد.
| نوع مدل مو | جنس موی مناسب | فرم صورت ایدهآل | رنگ و تکنیک پیشنهادی | رنگ/تکنیک نامناسب |
| مدل مو لیر کوتاه (پیکسی و باب) | موهای صاف تا کمی موجدار؛ موهای کمحجم برای ایجاد پف | بیضی، قلبی، لوزی (گونهها را برجسته میکند) | هایلایتهای ظریف یا تمام دکلره (پلاتینه) برای جسارت بیشتر | رنگهای تیره یکدست (ممکن است بافت مو را پنهان کنند) |
| لیر متوسط (پروانهای) | موهای پرپشت و ضخیم (برای سبک شدن) و موجدار | گرد (صورت را لاغرتر نشان میدهد)، مربعی (زاویه فک را نرم میکند) | بالیاژ و کانتورینگ صورت برای تاکید بر لایههای جلو | رنگهای تخت و بدون بعد که حرکت مو را نشان نمیدهند |
| مدل مو لیر بلند (V و U شکل) | موهای بلندِ سالم (بدون موخوره)، ضخیم یا معمولی | گرد (کشیدگی ایجاد میکند)، بیضی | آمبره یا سامبره (تغییر تدریجی رنگ) برای نشان دادن ریزش آبشاری مو | رنگهای مشکی پرکلاغی یا شرابی تیره (اگر لایهها خیلی بلند باشند دیده نمیشوند) |
| لیر خورد | موهای لخت و بیحالت (برای ایجاد بافت) یا موهای خیلی پرپشت | بیضی، قلبی (توجه را از پیشانی میگیرد) | مش تکهای یا چانکی برای تاکید بر بافت نامنظم | رنگهای خیلی مات و کدر که ظاهر مو را “وز” نشان دهند |
| مدل فارا | موهای ضخیم و با قابلیت حالتپذیری بالا | مربعی و مستطیلی (لبههای تیز صورت را نرم میکند) | بلوند طلایی، عسلی و رنگهای گرم که درخشش سشوار را بیشتر کنند | رنگهای سرد و دودی تیره (حالت کلاسیک را میگیرند) |
| اسکوئر لیر | موهای نازک و کمحجم (چون وزن مو را در کنارهها حفظ میکند) | گرد (به صورت ساختار میدهد)، بیضی | رنگهای یکدست یا لولایتهای ملایم برای حفظ خطوط هندسی | هایلایتهای خیلی شلوغ که خط برش صاف را به هم بریزند |
| لیر کلوش | موهای لخت و صاف که در ریشه تخت هستند | قلبی (حجم پایین مو، چانه باریک را متعادل میکند)، کشیده | رنگهای براق و گلوس (Glossy) مثل شکلاتی یا مسی برای بازتاب نور در انحنا | آمبره شدید (چون تمرکز رنگ در پایین است و پف کلوش را سنگین میکند) |
| لیر فر | موهای فر ریز تا درشت (برای جلوگیری از هرمی شدن) | تمام فرمها (با تنظیم قد لایهها قابل اجراست) | پینتورا یا نقاشی روی فرها برای برجسته کردن حلقهها | دکلره کامل و یکدست (باعث وز دیده شدن و خشکی فر میشود) |
| مدل مو گوست لیر (نامرئی) | موهای خیلی نازک و ظریف (که نباید حجم از دست بدهند) | همه فرمهای صورت | رنگهای طبیعی و نود (Nude) برای حفظ ظاهر مینیمال | رنگهای فانتزی و جیغ (چون لایهها مخفی هستند، رنگ نباید خیلی شلوغ باشد) |
منابع: John Frieda – Hair.com – SALONORY Studio – Blissy – Rush Hair