انواع لوله و اتصالات پلیکا؛ خرید، فروش، تولید و قیمت

لوله و اتصالات پلیکا امروزه به قطعات اصلی تأسیسات در صنعت ساختمان مدرن تبدیل شده‌اند. از سیستم‌های فاضلاب و هواکش در یک واحد مسکونی گرفته تا شبکه‌های آبرسانی کشاورزی و صنعتی، این محصولات پلیمری به دلیل کارایی و دوام بالا، جایگزین لوله‌های فلزی و سیمانی سنتی شده‌اند.

لوله پلیکا یا یو پی وی سی (UPVC) چیست؟

برای بسیاری از مصرف‌کنندگان، این دو اصطلاح گیج‌کننده هستند. آیا این دو، یک محصول هستند یا با هم تفاوت دارند؟ باید توجه داشت که «پلیکا» نام یک محصول خاص نیست، بلکه نام تجاری اولین و معروف‌ترین کارخانه تولیدکننده لوله و اتصالات پلیکا در ایران بوده است. به دلیل محبوبیت و رواج گسترده محصولات این شرکت در دهه‌های گذشته، این نام تجاری، مانند بسیاری از برندهای دیگر در صنایع مختلف، به مرور زمان به یک اصطلاح عمومی برای این نوع خاص از لوله تبدیل شد. امروزه در بازار ایران، منظور از «لوله پلیکا»، همان لوله UPVC است. 

نام علمی و فنی این محصول، لوله یو پی وی سی Unplasticized Polyvinyl Chloride یا «پلی‌وینیل کلراید غیر پلاستیکی (سخت)» است. بخش کلیدی در این نام، کلمه Unplasticized (غیر پلاستیکی یا بدون نرم‌کننده) است. این ماده یک ترموپلاستیک مدرن است که به دلیل ساختار شیمیایی خود، ذاتی سخت، سفت و بسیار بادوام دارد. این ویژگی‌ها آن را برای ساخت محصولاتی که نیاز به استحکام ساختاری دارند، مانند چارچوب پنجره‌ها و البته لوله‌ها، ایده‌آل می‌سازد.

تفاوت لوله یو پی وی سی (UPVC) و PVC

بزرگترین تفاوت میان PVC و UPVC در یک افزودنی شیمیایی به نام «پلاستیسایزر» (Plasticizer) یا نرم‌کننده نهفته است.

۱. PVC (پی وی سی نرم): این ماده حاوی نرم‌کننده‌هایی (مانند فتالات‌ها) است که به آن اضافه می‌شود تا انعطاف‌پذیری بالایی پیدا کند. PVC نرم را در محصولاتی مانند روکش کابل‌های برق، شلنگ‌های آب، کفپوش‌های انعطاف‌پذیر و پرده‌های حمام مشاهده می‌کنیم.

۲. UPVC (یو پی وی سی سخت): در تولید لوله U-PVC، هیچ‌گونه نرم‌کننده‌ای اضافه نمی‌شود. بنابراین، حذف این افزودنی‌ها منجر به تولید ماده‌ای بسیار سفت، سخت و مقاوم در برابر ضربه و فشار می‌شود که برای کاربردهای ساختمانی و انتقال سیالات، گزینه‌ای بی‌نظیر است. از همین رو، تمام لوله‌هایی که ما در ساختمان‌سازی به عنوان لوله و اتصالات پلیکا می‌شناسیم، از نوع UPVC هستند

انواع لوله و اتصالات پلیکا

لوله و اتصالات پلیکا در واقع بخشی از خانواده بزرگ‌تری از محصولات PVC هستند که هر کدام برای کاربرد مشخصی مهندسی شده‌اند. بنابراین، شناخت انواع لوله و اتصالات پلیکا و تفاوت‌های آن‌ها به شما کمک می‌کند تا دقیقاً محصول مورد نیاز پروژه خود را انتخاب کنید و از هزینه‌های اضافی یا خطرات آتی جلوگیری نمایید. 

لوله PVC معمولی (فشار ضعیف)

این دسته، رایج‌ترین نوع لوله و اتصالات پلیکا در مصارف خانگی و ساختمانی است. این لوله‌ها که معادل فنی آن‌ها DWV (تخلیه، پسماند و هواکش) است، برای سیستم‌هایی طراحی شده‌اند که سیال (فاضلاب) در آن‌ها تنها با نیروی جاذبه حرکت می‌کند و تحت فشار پمپ نیست. این لوله‌ها که گاهی به عنوان لوله با تحمل فشار ۴ بار نیز شناخته می‌شوند، گزینه‌ای اقتصادی برای فاضلاب و ناودانی ساختمان هستند.

لوله پی وی سی یا لوله پلیکا نیمه قوی

این لوله‌ها ضخامت دیواره بیشتری نسبت به نوع معمولی (فشار ضعیف) دارند و معمولاً برای سیستم‌های فاضلاب صنعتی، هواکش‌های خاص، یا بخش‌هایی از سیستم فاضلاب ساختمانی که نیاز به استحکام مکانیکی بیشتری دارند (مانند لوله‌های دفنی در عمق کم) استفاده می‌شوند. این لوله‌ها اغلب معادل فشار ۶ بار (اتمسفر) در بازار شناخته می‌شوند.

لوله پی وی سی یا لوله پلیکا فشار قوی

این لوله‌ها معادل لوله‌های تحت فشار (Pressure Pipes) هستند و برای انتقال سیالاتی که توسط پمپ جابجا می‌شوند، طراحی شده‌اند. کاربرد آن‌ها شامل خطوط اصلی آبرسانی کشاورزی، شهری و برخی فرآیندهای صنعتی است. این لوله‌ها دارای دیواره‌های بسیار ضخیم‌تری هستند (مانند ۱۰ بار و بالاتر) تا بتوانند فشار مداوم سیال را تحمل کنند.

لوله C-PVC؛ مقاومت شیمیایی و حرارتی بالا

این نوع لوله (Chlorinated Polyvinyl Chloride) محصولی است که از کلردار کردن رزین PVC به دست می‌آید. این فرآیند کلرزنی، مقاومت لوله را در برابر دما به شدت افزایش می‌دهد. در حالی که لوله یو پی وی سی استاندارد (UPVC) حداکثر تا دمای ۶۰ درجه سانتی‌گراد مقاوم است، لوله C-PVC می‌تواند به راحتی دماهای تا ۹۳ درجه سانتی‌گراد را تحمل کند. به همین دلیل، گزینه اصلی برای خطوط انتقال آب گرم و سرد در لوله‌کشی‌های مسکونی و تجاری است و در صنایع برای انتقال مایعات داغ صنعتی نیز کاربرد دارد.

لوله O-PVC؛ مقاوم به فشار (جهت‌یافته)

O-PVC (مخفف Molecularly Oriented PVC) یک فناوری نوین در تولید لوله و اتصالات پلیکا است. در طی یک فرآیند تولید خاص، مولکول‌های PVC-U به صورت دومحوره (Biaxially Oriented) کشیده و مرتب می‌شوند. این آرایش مولکولی، استحکام کششی و مقاومت لوله در برابر ضربه و فشار را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. مزیت بزرگ O-PVC این است که با وجود استحکام بسیار بالاتر، دیواره لوله بسیار نازک‌تر و وزن آن سبک‌تر از UPVC سنتی است که منجر به صرفه‌جویی در مواد اولیه و هزینه می‌شود. این لوله‌ها عمدتاً برای شبکه‌های آبرسانی تحت فشار بالا و خطوط اصلی انتقال آب استفاده می‌شوند.

لوله P-PVC؛ نرم و انعطاف‌پذیر

این دسته، دقیقاً نقطه مقابل $UPVC$ (غیر پلاستیکی) است. در تولید این نوع PVC، مقادیر قابل توجهی «نرم‌کننده» (Plasticizer) به ترکیب اضافه می‌شود. این افزودنی‌ها محصول نهایی را نرم، منعطف و قابل خم شدن می‌کنند. لوله‌های P-PVC در لوله‌کشی‌های سخت و ساختمانی کاربرد ندارند، بلکه ماده اصلی در ساخت محصولاتی مانند شلنگ‌های آب، روکش کابل‌های برق، تجهیزات پزشکی انعطاف‌پذیر و کفپوش‌ها هستند.

لوله پلیکا فاضلابی

این یکی از رایج‌ترین کاربردهای لوله و اتصالات پلیکا است. این لوله‌ها به طور خاص برای انتقال فاضلاب و پسماندهای ساختمانی به شبکه اصلی فاضلاب طراحی شده‌اند. به دلیل مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی موجود در شوینده‌ها، عدم خوردگی و سطح داخلی بسیار صاف که از ایجاد گرفتگی جلوگیری می‌کند، گزینه‌ای ایده‌آل برای این منظور هستند. این لوله‌ها عموماً در دسته لوله‌های غیرفشاری یا کم‌فشار (مانند لوله معمولی) طبقه‌بندی می‌شوند.

لوله پلیکا آبرسانی

اگرچه لوله یو پی وی سی اغلب با فاضلاب شناخته می‌شود، اما انواع فشار قوی آن به طور گسترده برای شبکه‌های آبرسانی استفاده می‌شوند. این لوله‌ها باید استانداردهای بهداشتی لازم برای انتقال آب آشامیدنی را داشته باشند (فاقد سرب و سایر مواد سمی) و قادر به تحمل فشار مداوم آب در شبکه‌های شهری یا پمپ‌های کشاورزی باشند.

لوله پلیکا ناودانی

این کاربرد شامل استفاده از لوله و اتصالات پلیکا برای هدایت آب باران از سقف و ناودان‌ها به سمت زمین یا سیستم جمع‌آوری آب است. این لوله‌ها نیازی به تحمل فشار بالا ندارند اما باید در برابر شرایط جوی و به‌ویژه اشعه UV خورشید (در صورت نصب روکار) مقاوم باشند تا دچار پوسیدگی یا شکنندگی نشوند.

لوله پلیکا استخری

سیستم‌های لوله‌کشی استخر، جکوزی و پارک‌های آبی به دلیل استفاده مداوم از پمپ‌های فشار قوی و مواد شیمیایی مانند کلر، شرایط خاصی را می‌طلبند. لوله پلیکا استخری (معمولاً UPVC فشار قوی) به طور خاص برای این محیط طراحی شده است. مقاومت شیمیایی فوق‌العاده در برابر کلر و مواد ضدعفونی کننده و همچنین تحمل فشار بالا (اغلب ۱۶ بار) از ویژگی‌های کلیدی این لوله‌ها است.

لوله‌های پی وی سی برقی

این دسته از لوله‌های PVC یا UPVC برای انتقال سیالات طراحی نشده‌اند، بلکه به عنوان غلاف محافظ (کاندوئیت) عمل می‌کنند. کاربرد آن‌ها محافظت از سیم‌های برق و کابل‌های مخابراتی در برابر آسیب فیزیکی، رطوبت و گرد و غبار در داخل دیوارها، کف یا به صورت دفنی است. مزیت اصلی آن‌ها، عایق بودن کامل در برابر جریان الکتریسیته است. لوله‌های برقی که در فضای باز استفاده می‌شوند، باید دارای مواد افزودنی ضد UV باشند.

لوله‌های پی وی سی پوشفیت

«پوشفیت» (Push-fit) یک نوع ماده نیست، بلکه یک روش اتصال است. برخلاف لوله و اتصالات پلیکا استاندارد که با چسب (جوش حلال) به هم متصل می‌شوند، لوله‌های پوشفیت (که اغلب از پلی‌پروپیلن یا گاهی PVC ساخته می‌شوند) دارای یک سوکت همراه با واشر لاستیکی (اورینگ) هستند. لوله به سادگی و با فشار به داخل سوکت رانده می‌شود و واشر، اتصال را آب‌بندی می‌کند. این روش نصب بسیار سریع‌تر است، نیاز به چسب ندارد و معمولاً گران‌تر است.

لوله‌های پی وی سی شیاردار

این لوله‌ها، که به آن‌ها لوله زهکش (Drainage Pipe) یا جدار چاه (Well Casing) نیز گفته می‌شود، لوله‌های UPVC هستند که دارای شیارها یا سوراخ‌های دقیق و مهندسی‌شده روی بدنه خود می‌باشند. کاربرد اصلی آن‌ها جمع‌آوری آب است، نه انتقال آن. این لوله‌ها در سیستم‌های زهکشی کشاورزی، محوطه‌سازی، اطراف فونداسیون ساختمان‌ها و کنار جاده‌ها برای جمع‌آوری آب‌های زیرزمینی و جلوگیری از آب‌گرفتگی استفاده می‌شوند. همچنین در چاه‌های آب برای فیلتر کردن آب ورودی و جلوگیری از ورود شن و ماسه به داخل پمپ به کار می‌روند.

اتصالات کلیدی یو پی وی سی

یک سیستم لوله‌کشی بدون اتصالات کامل نمی‌شود. لوله و اتصالات یو پی وی سی طوری طراحی شده‌اند که یک شبکه کامل و بدون نشت را ایجاد کنند. اتصالات بر اساس عملکردشان دسته‌بندی می‌شوند:

تغییر جهت

• زانو (Elbow): رایج‌ترین اتصال برای تغییر مسیر لوله. زانوهای ۹۰ درجه برای چرخش‌های تند و زانوهای ۴۵ درجه برای تغییرات مسیر ملایم‌تر استفاده می‌شوند.
• زانوی تبدیلی (Reducing Elbow): همزمان با تغییر جهت، سایز لوله را نیز کاهش می‌دهد.

انشعاب‌گیری

• سه‌راهی (Tee): برای گرفتن یک انشعاب ۹۰ درجه از خط اصلی لوله استفاده می‌شود.
• سه‌راهی تبدیلی (Reducing Tee): انشعابی با سایز کوچک‌تر از خط اصلی فراهم می‌کند.
• چهارراهی (Cross): برای ایجاد دو انشعاب در جهات مخالف به کار می‌رود.
• وای (Wye) یا سه‌راهی ۴۵ درجه: این اتصال یک تفاوت فنی مهم دارد. در سیستم‌های فاضلابی (DWV)، برای جلوگیری از انسداد و کمک به جریان آرام مواد، به جای سه‌راهی ۹۰ درجه، از اتصالات با خم‌های ملایم و شعاع بلند مانند «وای» استفاده می‌شود.

اتصال و تعمیر

• بوشن (Coupling): برای اتصال دو شاخه لوله به یکدیگر در یک خط مستقیم استفاده می‌شود.
• بوشن تبدیلی (Reducer): دو لوله با قطرهای متفاوت را به هم متصل می‌کند.
• یونیون (Union): یک اتصال دو تکه که امکان باز و بسته کردن و تعمیر بخشی از سیستم لوله‌کشی را بدون نیاز به برش لوله فراهم می‌کند.
• درپوش (End Cap): برای مسدود کردن انتهای یک خط لوله به کار می‌رود.
• اتصالات دنده‌ای (برنجی): برای اتصال لوله و اتصالات پلیکا به شیرآلات فلزی، پمپ‌ها یا مخازنی که دارای رزوه فلزی هستند، از آداپتورهایی با دنده برنجی (نری یا مادگی) استفاده می‌شود.

فرایند تولید لوله و اتصالات پلیکا

کیفیت یک لوله UPVC حاصل یک فرایند تولید دقیق و کنترل‌شده است. این فرایند از ترکیب مواد اولیه آغاز و به برش نهایی ختم می‌شود.

از پودر تا لوله؛ نقش حیاتی مواد اولیه

کیفیت نهایی لوله و اتصالات پلیکا فقط به رزین PVC بستگی ندارد، بلکه به یک «فرمولاسیون» یا «کامپاند» دقیق متکی است. این کامپاند ترکیبی از چندین ماده افزودنی است که هر کدام نقشی حیاتی ایفا می‌کنند:

• تثبیت‌کننده‌های حرارتی: به گرما حساس است و در دمای بالا می‌سوزد. این مواد از تخریب PVC در طول فرایند تولیدِ داغ جلوگیری می‌کنند.
• روان‌کننده‌ها: به حرکت آسان مواد مذاب در داخل دستگاه تولید لوله پلیکا کمک کرده و سطح نهایی لوله را صیقلی و صاف می‌کنند.
• اصلاح‌کننده‌های ضربه: استحکام مکانیکی و مقاومت لوله در برابر ضربه و شکستگی را افزایش می‌دهند.
• پرکننده‌ها: موادی مانند کربنات کلسیم (CaCO_3) برای افزایش سختی و کاهش قیمت تمام‌شده محصول اضافه می‌شوند.
• رنگ‌دانه‌ها: برای ایجاد رنگ (معمولاً خاکستری) و محافظت نسبی در برابر اشعه UV به کار می‌روند.

نکته کلیدی در اینجا، تعادل در استفاده از «پرکننده‌ها» است. یک تولید کننده لوله و اتصالات پلیکا که برای کاهش هزینه‌ها بیش از حد از فیلر استفاده کند، محصولی ارزان‌تر اما شکننده‌تر و با دوام پایین‌تر تولید خواهد کرد. این موضوع یکی از دلایل اصلی تفاوت قیمت بین برندهای مختلف در بازار است.

فرآیند اکستروژن چگونه کار می‌کند؟

قلب خط تولید لوله، دستگاه «اکسترودر» است. در تولید لوله‌های یو پی وی سی، معمولاً از اکسترودرهای دومارپیچ استفاده می‌شود.

۱. تغذیه: پودر کامپاند شده (مخلوط مواد اولیه) وارد قیف دستگاه اکسترودر می‌شود.

۲. ذوب: دو مارپیچ که در هم تنیده‌اند، با چرخش خود مواد را به جلو می‌رانند. حرارت ناشی از هیترهای دور سیلندر و اصطکاک شدید ناشی از چرخش مارپیچ‌ها، پودر را ذوب کرده و به یک پلاستیک مذاب و یکنواخت تبدیل می‌کند.

۳. قالب‌گیری: این پلاستیک مذاب، با فشار بسیار بالا از یک «قالب» عبور می‌کند. این قالب دقیقاً به شکل یک حلقه طراحی شده و پلاستیک مذاب را به شکل لوله از خود خارج می‌کند.

مراحل پس از تولید؛ خنک‌سازی، نشانه‌گذاری و برش

لوله در لحظه خروج از قالب، داغ و نرم است و باید بلافاصله تثبیت و خنک شود.

• کالیبراسیون و خنک‌سازی: لوله داغ بلافاصله وارد «تانک وکیوم کالیبراسیون» می‌شود. در این تانک، یک پمپ وکیوم (خلاء) هوای داخل لوله را می‌کشد و باعث می‌شود لوله نرم به دیواره یک غلاف فلزی که دقیقاً به اندازه قطر خارجی لوله است، بچسبد. همزمان، آب سرد روی لوله اسپری می‌شود تا آن را سفت کند. این مرحله تضمین می‌کند که ابعاد و گردی لوله دقیقاً مطابق استاندارد باشد.
• کشش و برش: پس از تانک وکیوم، یک دستگاه «کشنده» با سرعت ثابت و کنترل‌شده، لوله را به جلو می‌کشد. سرعت کشنده باید دقیقاً با سرعت خروجی اکسترودر هماهنگ باشد تا ضخامت لوله پلیکا در تمام طول آن یکسان باقی بماند. در انتهای خط، یک اره اتوماتیک، لوله را در طول استاندارد (معمولاً ۶ متر) برش می‌دهد.
• مادگی‌زنی: در مرحله نهایی، یک سر لوله بریده‌شده دوباره گرم شده و توسط یک قالب دیگر، به شکل سوکت یا مادگی در می‌آید تا برای اتصال به لوله بعدی آماده شود.

کاربردهای لوله پلیکا

تطبیق‌پذیری لوله و اتصالات پلیکا باعث شده تا در طیف وسیعی از کاربردها، از مصارف ساده خانگی تا پروژه‌های پیچیده صنعتی، مورد استفاده قرار گیرند.

سیستم‌های فاضلاب و هواکش

این رایج‌ترین کاربرد لوله یو پی وی سی است. مقاومت بی‌نظیر در برابر خوردگی ناشی از مواد شیمیایی موجود در فاضلاب (مانند شوینده‌ها) و همچنین سطح داخلی بسیار صاف که از تجمع رسوب، چربی و ایجاد گرفتگی جلوگیری می‌کند، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای تمام خطوط فاضلاب و هواکش‌های ساختمانی (DWV) تبدیل کرده است.

انتقال آب در کشاورزی و صنعت

در بخش کشاورزی، از لوله‌های یو پی وی سی فشار قوی به طور گسترده برای ایجاد شبکه‌های آبیاری و انتقال آب از منابع به مزارع استفاده می‌شود. در مصارف شهری و روستایی نیز، خطوط انتقال آب آشامیدنی اغلب از این لوله‌ها ساخته می‌شوند.

یک نکته ایمنی بسیار مهم در این کاربرد، اطمینان از «فاقد سرب» بودن لوله‌ها است. در گذشته، برخی تولیدکنندگان از تثبیت‌کننده‌های ارزان‌قیمت بر پایه سرب استفاده می‌کردند. این ماده سمی می‌تواند به مرور زمان وارد آب آشامیدنی شده و خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کند. استانداردهای مدرن، استفاده از سرب را ممنوع کرده‌اند و خریداران باید هنگام تهیه لوله برای آب شرب، به این استاندارد توجه ویژه داشته باشند.

حفاظت از سیم‌ها؛ کاربرد به عنوان کاندوئیت برق

UPVC یک عایق الکتریکی فوق‌العاده است و جریان برق را از خود عبور نمی‌دهد. به همین دلیل، از سایزهای کوچک‌تر لوله و اتصالات پلیکا به عنوان غلاف محافظ (کاندوئیت) برای عبور سیم‌های برق و کابل‌های مخابراتی در داخل دیوارها، کف ساختمان‌ها یا به صورت دفنی در زیر زمین استفاده می‌شود. این کار هم از سیم‌ها در برابر آسیب فیزیکی و رطوبت محافظت می‌کند و هم ایمنی ساختمان را در برابر اتصالی و آتش‌سوزی افزایش می‌دهد. البته باید توجه داشت که لوله‌های برق مورد استفاده در فضای باز  باید به طور خاص دارای مواد افزودنی ضد UV باشند تا در برابر نور خورشید تخریب نشوند.

مزایا و معایب لوله و اتصالات یو پی وی سی

هیچ محصولی کامل نیست. اگرچه مزایای لوله و اتصالات پلیکا بسیار چشمگیر است، اما محدودیت‌هایی نیز دارد که باید قبل از استفاده در نظر گرفته شوند.

مزایای لوله‌های یو پی وی سی

• مقاومت شیمیایی و فیزیکی: این مزیت اصلی است. لوله‌های یو پی وی سی برخلاف لوله‌های فلزی، هرگز زنگ نمی‌زنند، خورده نمی‌شوند و نمی‌پوسند. آن‌ها در برابر طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی، اسیدها، قلیاها، نمک‌ها و روغن‌ها مقاوم هستند.
• طول عمر بالا و نگهداری آسان: در صورت نصب صحیح، عمر مفید یک سیستم لوله‌کشی UPVC می‌تواند به راحتی به ۵۰ سال یا بیشتر برسد. این لوله‌ها در طول عمر خود عملاً به هیچ‌گونه نگهداری نیاز ندارند.
• وزن سبک و نصب سریع: UPVC به طور قابل توجهی سبک‌تر از لوله‌های بتنی یا فلزی است. این وزن کم، هزینه‌های حمل و نقل را کاهش داده و فرآیند نصب را بسیار آسان‌تر و سریع‌تر می‌کند.
• صرفه اقتصادی و کارایی: قیمت لوله یو پی وی سی در مقایسه با جایگزین‌های فلزی (مانند مس یا چدن) بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر است. علاوه بر این، سطح داخلی صیقلی آن‌ها اصطکاک سیال را به حداقل رسانده، از افت فشار جلوگیری می‌کند و مانع از تجمع رسوب و رشد باکتری‌ها می‌شود.

محدودیت‌ها و نقاط ضعف

• حساسیت به دمای بالا: این مهم‌ترین محدودیت لوله و اتصالات یو پی وی سی است. این لوله‌ها برای انتقال سیالات داغ (مانند آب خروجی از پکیج یا آبگرمکن) مطلقاً مناسب نیستند. حداکثر دمای کاری مداوم برای UPVC معمولاً حدود ۶۰ درجه سانتی‌گراد در نظر گرفته می‌شود.
• آسیب‌پذیری در برابر UV (نور خورشید): اگر لوله‌های UPVC استاندارد (که فاقد افزودنی‌های ضد UV هستند) برای مدت طولانی در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گیرند، اشعه فرابنفش ساختار پلیمری آن‌ها را تخریب کرده و باعث شکنندگی و کاهش استحکام می‌شود.
• شکنندگی در سرما: اگرچه این لوله‌ها در دمای معمولی مقاومت ضربه خوبی دارند، اما در دماهای بسیار پایین (نزدیک به انجماد)، مقاومت آن‌ها در برابر ضربه کاهش یافته و شکننده‌تر می‌شوند.
• سفتی و عدم انعطاف: همان سختی و استحکام که یک مزیت محسوب می‌شود، در زمان نصب در فضاهای تنگ، گوشه‌های پیچیده یا پروژه‌های بازسازی می‌تواند یک چالش باشد، زیرا این لوله‌ها قابلیت خم شدن ندارند.

دستگاه‌های تولید لوله پلیکا

رشد تقاضا برای لوله و اتصالات پلیکا منجر به گسترش صنعت تولید این محصولات شده است. راه‌اندازی یک خط تولید نیازمند مجموعه‌ای از دستگاه‌های پیشرفته است که به صورت هماهنگ کار می‌کنند. یک خط کامل اکستروژن یا همان دستگاه تولید لوله پلیکا، مجموعه‌ای از ماشین‌آلات است که به صورت سری و پشت سر هم قرار گرفته‌اند. اجزای اصلی این خط عبارتند از:

۱. مخلوط‌کن: اولین مرحله، ساخت کامپاند PVC در میکسرها (معمولاً میکسرهای گرم و سرد) است.

۲. اکسترودر: قلب خط تولید که مواد اولیه را ذوب و از قالب عبور می‌دهد.

۳. قالب: ابزاری دقیق که پلاستیک مذاب را به شکل لوله در می‌آورد.

۴. وان خنک‌کننده و کالیبراسیون وکیوم: لوله را خنک کرده و ابعاد آن را تثبیت می‌کند.

۵. دستگاه کشنده: لوله را با سرعت ثابت از میان وان خنک‌کننده می‌کشد.

۶. دستگاه برش: لوله را در طول‌های مشخص (مثلاً ۶ متری) برش می‌دهد.

۷. میز تخلیه یا بارانداز: لوله‌های بریده‌شده را جمع‌آوری می‌کند.

نگاهی به بازار تولید کننده لوله و اتصالات پلیکا در ایران

بازار ایران در زمینه تولید و فروش لوله و اتصالات پلیکا بسیار فعال و رقابتی است. برندهای متعددی با درجات کیفی متفاوت در این حوزه فعالیت می‌کنند. نام‌هایی مانند برندهای مختلف مستقر در گلپایگان (از جمله پلیمر گلپایگان، لوله گستر گلپایگان، تک ستاره و...)، وینوپلاستیک  و آذر پلیکا  از جمله شناخته‌شده‌ترین تولیدکنندگان در بازار داخلی هستند که محصولات خود را بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی عرضه می‌کنند.

جدول سایز، ضخامت و ابعاد لوله پلیکا

یکی از چالش‌ها هنگام خرید لوله و اتصالات پلیکا، درک صحیح اندازه‌ها است. در بازار از اصطلاحات مختلفی استفاده می‌شود که می‌تواند گیج‌کننده باشد. برای درک «جدول سایز لوله پلیکا» باید با این سه اصطلاح آشنا باشیم:

• میلی‌متر (mm) یا DN: این، واحد استاندارد و فنی برای بیان قطر اسمی لوله است و تمام محاسبات مهندسی بر اساس این واحد انجام می‌شود.
• اینچ (Inch) یا NPS: واحدی رایج در استانداردهای آمریکایی (Nominal Pipe Size) که در بازار ایران نیز به وفور استفاده می‌شود.
• نمره: این یک اصطلاح کاملاً بازاری در ایران است و تقریباً معادل سایز لوله به «سانتی‌متر» است. برای مثال، به لوله ۶۳ میلی‌متری (حدود ۲.۵ اینچ) گاهی «نمره ۶» یا «۶.۳» گفته می‌شود و به لوله ۱۱۰ میلی‌متری (۴ اینچ)، «نمره ۱۰» یا «۱۱» می‌گویند.

به عنوان یک مثال کلیدی، «لوله پلیکا ۸ اینچ»، معادل سایز اسمی ۲۰۰ میلی‌متر (DN 200) است.

جدول زیر، سایزهای رایج لوله و اتصالات پلیکا را بر اساس استانداردهای رایج فشار در بازار ایران (برگرفته از داده‌های تولیدکنندگان) نشان می‌دهد. ضخامت‌ها بر حسب میلی‌متر و وزن تقریبی برای هر شاخه ۶ متری است.

لیست قیمت لوله و اتصالات پلیکا (یو پی وی سی)

قیمت لوله و اتصالات پلیکا یکی از مهم‌ترین فاکتورها در تصمیم‌گیری برای خرید است. این قیمت‌ها ثابت نیستند و به عوامل متعددی بستگی دارند. این قیمت‌ها مربوط به پاییز ۱۴۰۴ بوده و بهترین مرجع برای برآورد هزینه پروژه شما هستند.

قیمت اتصالات

لیست قیمت لوله و اتصالات پلیکا بر اساس کاربرد

علاوه بر لوله‌های فاضلابی استاندارد، انواع دیگر لوله‌های UPVC بر اساس کاربردشان قیمت‌های متفاوتی دارند. جدول زیر نمونه قیمت این محصولات تخصصی را نشان می‌دهد:

لوله های پی وی سی پوشفیت، به دلیل تفاوت در جنس (اغلب پلی‌پروپیلن) و مکانیزم اتصال (اورینگ به جای چسب)، معمولاً قیمت بالاتری نسبت به لوله‌های پلیکا چسبی استاندارد دارند.