پکیج چیست؟ انواع، خرید، فروش و قیمت
در دنیای مدرن امروز، حذف موتورخانههای حجیم و پرهزینه و جایگزینی آنها با سیستمهای هوشمندتر، تحولی بزرگ در صنعت ساختمان ایجاد کرده است. دستگاهی که این روزها وظیفه حیاتی تامین گرمایش و آب گرم بهداشتی را بر عهده دارد، پکیج نامیده میشود. این تکنولوژی که ترکیبی از مهندسی دقیق و طراحی فشرده است، استقلال کامل را برای هر واحد مسکونی به ارمغان آورده و دغدغههای قدیمی تعمیرات اشتراکی را از بین برده است.
پکیج چیست؟
به زبان ساده، این دستگاه یک موتورخانه کامل اما فشرده است که دو وظیفه حیاتی را به صورت همزمان مدیریت میکند: گرمایش محیط خانه و تامین آب گرم بهداشتی. در گذشته برای گرمایش از بخاری یا شوفاژخانه مرکزی و برای آب گرم از آبگرمکن استفاده میشد، اما اکنون این تکنولوژی تمام این نیازها را در یک جعبه کوچک دیواری یا زمینی تجمیع کرده است.
پکیج زمانی که شما در خانه نیاز به گرمایش دارید، دستگاه آب را گرم کرده و به سمت رادیاتورها یا سیستم گرمایش از کف هدایت میکند. اما نکته جالب در سیستم اولویتبندی آن نهفته است. به محض اینکه شیر آب گرم را در حمام یا آشپزخانه باز میکنید، برد الکترونیکی فرمان قطع موقت گرمایش رادیاتورها را صادر میکند و تمام قدرت مشعل را صرف گرم کردن آب مصرفی میکند. این یعنی آب گرم فوری و نامحدود، بدون نیاز به ذخیرهسازی در مخازن بزرگ. این دستگاهها با راندمان حرارتی بالا (معمولاً بالای ۹۰ درصد) و مصرف سوخت بهینه، جایگزینی ایدهآل برای سیستمهای سنتی محسوب میشوند.
انواع پکیج
دنیای این تجهیزات گرمایشی بسیار گستردهتر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر میرسد. شناخت دقیق دستهبندیها به شما کمک میکند تا دستگاهی دقیقاً متناسب با نیاز خود تهیه کنید. ما این دستگاهها را از چهار منظر بررسی میکنیم: محل نصب، نوع سوخت، سیستم احتراق و نوع مبدل.
دستهبندی بر اساس محل نصب
پکیج دیواری
این مدل، محبوبترین و پرکاربردترین نوع در آپارتمانهای شهری است. پکیج دیواری به دلیل ابعاد کوچک (شبیه به یک کابینت آشپزخانه) و قابلیت نصب در آشپزخانه یا تراس، فضای مفید خانه را اشغال نمیکند. این مدلها معمولاً در ظرفیتهای ۲۲ تا ۳۶ هزار کیلووات تولید میشوند و برای متراژهای ۶۰ تا ۲۵۰ مترمربع پاسخگو هستند. علاوه بر ظاهر شکیل، مصرف انرژی کمتری نسبت به مدلهای مخزندار دارند.

پکیج زمینی
برای ساختمانهای ویلایی بزرگ، خانههای دوبلکس یا مکانهایی که نیاز به دبی آب گرم بسیار بالا دارند (مانند داشتن چند حمام همزمان)، مدل دیواری کافی نیست. در این شرایط از مدلهای زمینی استفاده میشود. این دستگاهها دارای مخزن ذخیره آب گرم یا کویل هستند و قدرتی فراتر از ۵۰ هزار کیلووات ارائه میدهند. البته به دلیل ابعاد بزرگ و صدای مشعل، باید در فضایی مجزا مانند انباری یا پارکینگ نصب شوند.
دستهبندی بر اساس نوع مبدل حرارتی
پکیج تک مبدل
در این نوع طراحی، تنها یک مبدل حرارتی اصلی وجود دارد که هم وظیفه گرم کردن آب رادیاتور و هم آب مصرفی را بر عهده دارد. ساختار آن به صورت «لوله در لوله» است و شعله مستقیم به هر دو مدار میتابد. مزیت این مدل سادگی ساختار و استهلاک کمتر پمپ (چون پمپ در حالت تابستانه خاموش است) میباشد. اما عیب بزرگ آن، رسوبگیری سریعتر است. چون شعله مستقیم با لولههای آب مصرفی در تماس است، در مناطقی که سختی آب بالاست، این مبدلها زودتر دچار گرفتگی میشوند.
پکیج دو مبدل
این مدلها که امروزه استانداردتر هستند، دارای دو مبدل مجزا میباشند: یک مبدل اصلی برای گرمایش محیط و یک مبدل صفحهای برای آب مصرفی. در پکیج دو مبدل، شعله هرگز مستقیم به آب مصرفی نمیتابد. آب داغِ مدار گرمایش وارد مبدل صفحهای شده و در مجاورت آب سرد ورودی قرار میگیرد تا آن را گرم کند. این ساختار باعث میشود نوسان دمای آب گرم به حداقل برسد و مهمتر از آن، میزان رسوبگذاری به شدت کاهش یابد. برای شهرهایی با آب سخت (مانند قم یا تهران)، این مدل گزینه برتر است. اکثر مدلهای پکیج ایران رادیاتور و بوتان موجود در بازار از این نوع هستند.
دستهبندی بر اساس سیستم تهویه
پکیج فندار
امروزه استاندارد ایمنی حکم میکند که از مدلهای فندار استفاده شود. در این سیستم، محفظه احتراق کاملاً بسته است و دستگاه هیچ اکسیژنی از داخل خانه مصرف نمیکند. یک فن قدرتمند وظیفه دارد دود را به بیرون پرتاب کند و هوای تازه را از طریق جداره دوم دودکش مکش نماید. این ویژگی برای نصب در بالکن (مقابله با باد) و فضاهای کوچک (جلوگیری از خفگی) حیاتی است.
پکیج بدون فن
این مدلها تنها در شرایط خاصی قابل نصب هستند که قطر دودکش ساختمان ۱۵ سانتیمتر و ارتفاع آن مناسب باشد. این دستگاهها هوای احتراق را از محیط خانه میگیرند و ایمنی کمتری نسبت به مدلهای فندار دارند.
انواع خاص و سوختهای دیگر
پکیج چگالشی
اینها نسل جدید تکنولوژی گرمایشی هستند. در مدلهای معمولی، بخشی از گرما از طریق دودکش هدر میرود، اما در مدل چگالشی، با بازیافت گرمای نهان بخار آبِ موجود در دود، راندمان دستگاه به بیش از ۱۰۰ درصد میرسد. اگرچه قیمت خرید آنها بالاتر است، اما کاهش چشمگیر مصرف گاز در درازمدت آن را جبران میکند.
پکیج برقی
در مناطقی که دسترسی به گاز شهری وجود ندارد (مانند ویلاهای جنگلی یا کانکسها)، پکیج برقی راهگشاست. این دستگاهها بیصدا و ایمن هستند اما به دلیل قیمت بالای برق در مقایسه با گاز، هزینه جاری زیادی دارند و معمولاً به عنوان گزینه آخر پیشنهاد میشوند.

بهترین مارک پکیج
انتخاب برند مناسب در بازار ایران که ترکیبی از برندهای داخلی و خارجی است، میتواند چالشبرانگیز باشد. سه فاکتور کیفیت قطعات، در دسترس بودن خدمات و قیمت، تعیینکننده بهترینها هستند.
پکیج ایران رادیاتور
بدون شک پکیج ایران رادیاتور یکی از پرچمداران بازار است. این شرکت با سابقه طولانی، مدلهای متنوعی را عرضه میکند. سری L (مانند L24FF) مدلهای دیجیتال و پیشرفته این برند هستند که سیستم عیبیابی هوشمند دارند. سری M (مانند M24FF) مدلهای میانرده آنالوگ هستند که کارایی بسیار خوبی دارند و سری Eco مدلهای اقتصادی محسوب میشوند. فراوانی قطعات یدکی و تعمیرکاران آشنا به این برند، بزرگترین مزیت آن است.
پکیج بوتان
پکیج بوتان رقیب اصلی و سنتی ایران رادیاتور است. محصولات بوتان معمولاً از قطعات باکیفیت اروپایی (ایتالیایی) بهره میبرند و طراحی ظریفتری دارند. مدل «پرلا پرو» (Perla Pro) لوکسترین و پرفروشترین مدل این شرکت است که راندمان بالایی دارد. مدلهای «پاویا» و «پارما» در ردههای بعدی قرار دارند. بوتان همچنین برندی اقتصادی به نام «بیتا» دارد که برای پروژههای انبوهسازی مناسب است. معمولاً قیمت پکیج بوتان اندکی بالاتر از رقبا است که با توجه به کیفیت قطعات توجیه میشود.
سایر برندهای ایرانی
برند لورچ نیز با مدلهای «آدنا»، «هیرو» و «هرما» سهم بازار خوبی کسب کرده و کیفیت قابل قبولی ارائه میدهد.

برندهای خارجی
برندهایی مانند بوش (Bosch)، آریستون (Ariston) و وایلانت (Vaillant) کیفیت ساخت فوقالعادهای دارند. اما به دلیل تحریمها، قطعات آنها کمیاب و گران است. اگر مشکلی برای برد الکترونیک یک پکیج بوش پیش بیاید، هزینه تعمیر آن شاید به اندازه خرید یک دستگاه نو ایرانی باشد.
لیست قیمت پکیج
با توجه به نوسانات بازار، قیمتها در سال ۱۴۰۴ تغییراتی داشتهاند. جدول زیر بر اساس آخرین استعلامهای بازار در آذر ۱۴۰۴ تدوین شده تا راهنمای دقیقی برای بودجهبندی شما باشد.
جدول قیمت پکیج ایران رادیاتور و بوتان
برند | مدل دستگاه | سیستم | ظرفیت | حدود قیمت (تومان) |
ایران رادیاتور | Eco 22 FF | آنالوگ / دو مبدل | ۲۲۰۰۰ | از ۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۲۱ میلیون |
ایران رادیاتور | M 24 FF | آنالوگ / دو مبدل | ۲۴۰۰۰ | از ۲۴ میلیون تا ۲۵ میلیون و ۵۰۰ هزار |
ایران رادیاتور | L 24 FF | دیجیتال / دو مبدل | ۲۴۰۰۰ | از ۲۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۳۳ میلیون و ۵۰۰ هزار |
ایران رادیاتور | L 28 FF | دیجیتال / دو مبدل | ۲۸۰۰۰ | از ۳۳ میلیون تا ۳۴ میلیون و ۶۰۰ هزار |
ایران رادیاتور | Z 36 FF | زمینی / مخزندار | ۳۶۰۰۰ | از ۸۰ میلیون تا ۸۴ میلیون |
بوتان | Bita 22 | آنالوگ / اقتصادی | ۲۲۰۰۰ | از ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار |
بوتان | Bita 24 | آنالوگ / اقتصادی | ۲۴۰۰۰ | از ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار |
بوتان | Parma 24 RSI | دیجیتال | ۲۴۰۰۰ | از ۲۹ میلیون تا ۳۰ میلیون |
بوتان | Perla Pro 24 RSI | دیجیتال پیشرفته | ۲۴۰۰۰ | از ۳۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۳۶ میلیون و ۸۰۰ هزار |
بوتان | Perla Pro 28 RSI | دیجیتال پیشرفته | ۲۸۰۰۰ | از ۳۸ میلیون تا ۳۹ میلیون و ۵۰۰ هزار |
نکته مهم در مورد قیمت پکیج ایران رادیاتور ۲۴۰۰۰ و مدلهای مشابه این است که این ظرفیت پرتقاضاترین مدل برای آپارتمانهای معمول (تا ۱۲۰ متر) است و قیمت آن رقابتیتر تعیین میشود. قیمت پکیج نهایی شامل دستگاه است و هزینههای نصب و اتصالات جداگانه محاسبه میشود.

ساختار، قطعات و لولهکشی پکیج
برای درک بهتر نحوه تعمیر پکیج و نگهداری آن، شناخت اجزای داخلی ضروری است. این دستگاه یک کارخانه کوچک است که قطعات آن با هماهنگی دقیق کار میکنند.
برد الکترونیک
مغز متفکر دستگاه که تمام فرمانها را صادر میکند. برد، اطلاعات را از سنسورها میگیرد و تصمیم میگیرد که پمپ چه زمانی روشن شود یا شیر گاز چقدر باز شود.
سنسورها
- NTC (ترمیستور): سنسورهای دمایی که مقاومتشان با دما تغییر میکند و لحظه به لحظه دمای آب را به برد گزارش میدهند.
- پرشر سوئیچ آب: نگهبان فشار آب است. اگر فشار آب مدار گرمایش به زیر ۰.۵ بار برسد، این قطعه اجازه روشن شدن مشعل را نمیدهد تا دستگاه بدون آب نسوزد.
- پرشر سوئیچ هوا: در مدلهای فندار، این سنسور چک میکند که آیا فن کار میکند و مسیر دودکش باز است یا خیر.
- فلومتر/فلوسوئیچ: به محض باز شدن شیر آب گرم، چرخش توربین داخل فلومتر به برد اعلام میکند که کاربر نیاز به آب گرم دارد.
قطعات مکانیکی و اجرایی
- پمپ سیرکولاتور: قلب تپنده سیستم که آب را در رادیاتورها میچرخاند. برندهای ویلو (Wilo) و گراندفوس (Grundfos) از بهترینها هستند.
- شیر سه طرفه: در مدلهای دو مبدل، وظیفه دارد مسیر آب را بین رادیاتورها و مبدل ثانویه تغییر دهد. خرابی این قطعه باعث میشود آب گرم مصرفی سرد باشد در حالی که رادیاتورها داغ هستند.
- منبع انبساط: مخزنی قرمز یا طوسی رنگ که فشار اضافی ناشی از انبساط آب گرم را خنثی میکند. اگر باد این منبع خالی شود، فشار دستگاه مدام نوسان میکند.
اصول لولهکشی پکیج
در زیر دستگاه پنج لوله اصلی وجود دارد که لوله کشی پکیج را تشکیل میدهند: ورودی گاز (وسط)، ورودی آب سرد شهر، خروجی آب گرم مصرفی، رفت گرمایش و برگشت گرمایش. کیفیت لوله کشی پکیج به اندازه خود دستگاه اهمیت دارد. استفاده از لولههای پنج لایه استاندارد توصیه میشود. سایز لولههای رفت و برگشت رادیاتور معمولاً ۲۵ میلیمتر (۳/۴ اینچ) و لولههای آب سرد و گرم ۲۰ میلیمتر (۱/۲ اینچ) است. مسیر لولهکشی باید کوتاهترین حالت ممکن باشد و از زانوهای اضافی پرهیز شود. نصب "فیلتر مغناطیسی" در ورودی برگشت گرمایش برای جذب برادههای فلزی رادیاتورها و "فیلتر پلیفسفات" در ورودی آب سرد برای جلوگیری از رسوب، از الزامات یک نصب اصولی است.
نصب پکیج چگونه انجام میشود؟
فرآیند نصب پکیج باید توسط نصاب مجاز انجام شود تا گارانتی باطل نشود، اما دانستن مراحل آن مفید است.
- مکانیابی: نصب در حمام، اتاق خواب و فضاهای کمتر از ۶۰ متر (بدون دریچه هوا) ممنوع است. بهترین مکان آشپزخانه یا تراس مسقف است.
- شابلون زنی: دیوار باید استحکام کافی برای تحمل وزن ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرمی دستگاه را داشته باشد.
- نصب دودکش: حیاتیترین بخش برای ایمنی. در مدلهای فندار، استفاده از دودکش دوجداره الزامی است. شیب دودکش در مدلهای غیر چگالشی باید کمی به سمت بیرون باشد تا قطرات آب به داخل برنگردد (البته در چگالشی برعکس است).
- شستشوی مدار: قبل از اتصال دستگاه، باید لولههای ساختمان شستشو داده شوند تا خاک و سنگریزه وارد پمپ نشود.
- راهاندازی: تزریق آب به مدار تا فشار ۱.۵ بار، هواگیری رادیاتورها و تنظیم شعله با دستگاه فشارسنج میلیبار توسط سرویسکار مجاز.

راهنمای سرویس و تعمیر پکیج
مانند هر وسیله مکانیکی، این دستگاه نیز نیاز به نگهداری دارد. سرویس پکیج باید به صورت سالیانه (ترجیحاً در اوایل پاییز) انجام شود. عدم سرویس به موقع منجر به افزایش مصرف گاز و خرابی قطعات گرانقیمت میشود.
- اسیدشویی مبدلها: رسوب آب مانند عایق عمل میکند و مانع انتقال حرارت میشود. این موضوع باعث میشود دستگاه برای گرم کردن آب، فشار بیشتری به خود بیاورد و در نهایت مبدل سوراخ شود.
- بررسی و باد زدن منبع انبساط: اگر باد منبع کم باشد، با گرم شدن آب، فشار دستگاه ناگهان بالا رفته و شیر اطمینان عمل میکند.
- تمیز کردن فیلترها: فیلتر برگشت گرمایش معمولاً پر از لجن سیاه میشود که گردش آب را کند کرده و باعث سردی رادیاتورها میشود.
- چگونه فشار پکیج را کم کنیم: اگر فشار بالا رفت، شیر ورودی آب سرد را ببندید، شیر آب گرم ظرفشویی را باز کنید، و سپس شیر پرکن (شیر کوچک زیر دستگاه) را باز کنید تا آب اضافه تخلیه شود.
- هواگیری پکیج: اگر صدای شرشر آب میشنوید یا نیمی از رادیاتور سرد است، باید پیچ انتهای رادیاتور را باز کنید تا هوا خارج شود. بعد از این کار فشار افت میکند که باید مجدد تنظیم شود.

نکات کلیدی هنگام خرید پکیج
برای خرید پکیج موفق، تنها به قیمت توجه نکنید. رعایت نکات زیر ضروری است:
۱. محاسبه ظرفیت: فرمول ساده این است: متراژ واحد ضربدر ۱۵۰ (برای مناطق معتدل).
- تا ۶۰ متر: ۲۲۰۰۰
- ۶۰ تا ۱۲۰ متر: ۲۴۰۰۰
- ۱۲۰ تا ۱۵۰ متر: ۲۸۰۰۰
۲. توجه به دودکش: اگر طول دودکش افقی زیاد است یا در بالکن نصب میکنید، حتماً مدل فندار بخرید.
۳. سختی آب: اگر در منطقهای با آب پر املاح هستید، مدل دو مبدله عمر بیشتری خواهد داشت. مبدلهای صفحهای مقاومت بهتری در برابر رسوب دارند و اسیدشویی آنها راحتتر است.
۴. دبی آب گرم: اگر در خانه شما احتمال دارد دو نفر همزمان دوش بگیرند، مدلهای ۲۴۰۰۰ پاسخگو نیستند و باید سراغ مدلهای ۳۲۰۰۰ یا مخزندار بروید.
۵. خدمات در منطقه: قبل از خرید، چک کنید کدام برند در شهر شما نمایندگی فعالتر و تعمیرکار ماهرتری دارد.
جدول عیب یابی پکیج و رفع خطاها
دستگاههای مدرن با زبان کدها با ما صحبت میکنند. شناخت این کدها اولین قدم در تعمیر پکیج است.
نگاهی به خطاهای پکیج ایران رادیاتور و بوتان
شرح مشکل و خطا | کد خطا در ایران رادیاتور | کد خطا در بوتان | علت احتمالی و راه حل فوری |
کمبود آب در مدار (افت فشار) | E1 یا چراغ ۴۰-۷۰ | E04 | علت: فشار آب دستگاه افتاده است. راه حل: شیر پرکن (شیر کوچک آبی/مشکی زیر دستگاه) را باز کنید تا عقربه فشار به ۱.۵ برسد، سپس ببندید. |
روشن نشدن شعله (قطع گاز) | E2 یا چراغ ۷۰-۸۰ | E01 | علت: گاز قطع است یا جرقهزن مشکل دارد. راه حل: شیر گاز را چک کنید. دکمه ریست (Reset) را بزنید. اگر حل نشد، یون جرقهزن کثیف است. |
داغ شدن بیش از حد (جوش آوردن) | E8 / E81 یا چراغ ۸۰ | E02 | علت: پمپ کار نمیکند یا مبدل رسوب گرفته است. راه حل: رادیاتورها را هواگیری کنید. مطمئن شوید شیرهای رادیاتور باز است. نیاز به سرویسکار دارد. |
مشکل در فن یا دودکش | E51 یا چراغ ۴۰-۶۰-۸۰ | E03 | علت: مسیر دودکش بسته است یا فن کثیف شده. راه حل: مسیر خروجی دود را چک کنید. گاهی با ریست کردن موقت حل میشود اما باید فن سرویس شود. |
خرابی سنسور آب گرم (NTC) | E41 / E42 | E06 | علت: سنسور دمای آب مصرفی خراب است. راه حل: سنسور NTC باید توسط تعمیرکار تعویض شود. |
خرابی سنسور شوفاژ (NTC) | E31 / E32 | E07 | علت: سنسور دمای مدار گرمایش خراب است. راه حل: سنسور NTC گرمایش باید تعویض شود. |
بررسی دقیق خطای E1 و فشار دستگاه
یکی از رایجترین مشکلات، خطای e1 پکیج ایران رادیاتور است. این خطا یعنی آب در سیستم کم است. چگونه فشار آب گرم پکیج را بالا ببریم؟ کافیست شیر کوچک (معمولاً آبی یا سیاه) زیر دستگاه را پیدا کنید و آن را خلاف عقربههای ساعت بچرخانید. چشمتان به عقربه فشار باشد؛ وقتی به ۱.۵ رسید، سریعاً آن را ببندید.
اما برعکس این حالت هم ممکن است. چگونه فشار پکیج را کم کنیم؟ اگر شیر پرکن باز مانده و فشار بالای ۲.۵ رفته، باید سریع اقدام کنید. دستگاه را خاموش کنید، شیر ورودی آب سرد به دستگاه را ببندید، شیر پرکن را باز کنید و سپس یکی از شیرهای آب گرم ساختمان (مثلاً در آشپزخانه) را باز کنید. آب تخلیه شده و فشار پایین میآید.
خطرات بالا رفتن فشار پکیج ایران رادیاتور چیست؟ اگر فشار به ۳ بار برسد، شیر اطمینان فعال شده و آب داغ از زیر دستگاه فوران میکند که میتواند باعث سوختگی یا کثیف شدن خانه شود. همچنین فشار بالا به اتصالات داخلی آسیب میزند و عمر منبع انبساط را کم میکند.
سوالات متداول
فشار پکیج باید چند باشد؟
فشار استاندارد دستگاه همیشه باید در محدوده ۱ تا ۱.۵ بار قرار داشته باشد. در زمان سرد بودن دستگاه ممکن است روی ۱ باشد و با گرم شدن تا ۱.۵ یا کمی بیشتر بالا رود که طبیعی است.
عمر مفید پکیج چند سال است؟
یک دستگاه با کیفیت مانند محصولات ایران رادیاتور یا بوتان، در صورت انجام سرویسهای سالیانه منظم، عمر مفیدی بین ۱۰ تا ۱۵ سال دارد. البته قطعات مصرفی در این مدت ممکن است تعویض شوند.
فشار بار پکیج باید چند باشد؟
همانطور که ذکر شد، عدد ایدهآل ۱.۵ بار است. فشار کمتر از ۰.۵ باعث خاموش شدن دستگاه و فشار بالای ۲.۵ باعث عملکرد شیر اطمینان میشود.
مصرف آب پکیج چقدر است؟
خود دستگاه مصرفکننده آب نیست، بلکه گرمکننده آن است. اما از نظر دبی خروجی، یک دستگاه ۲۴۰۰۰ میتواند حدود ۱۰ تا ۱۲ لیتر در دقیقه آب گرم با دمای مطلوب تحویل دهد که برای استفاده همزمان یک دوش و یک شیر دیگر کافیست.
مصرف برق پکیج چقدر است؟
برخلاف تصور، مصرف برق مدلهای گازی بسیار ناچیز است (حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ وات) که صرف گردش فن و پمپ میشود. این مقدار معادل یک لامپ قدیمی است و هزینه برق چندانی ندارد.
