خرید و فروش آهن آلات | قیمت انواع، لیست فروشندگان ایران

صنعت و عمران در دنیای امروز، بیش از هر چیز بر پایه‌های فولادی استوار است. از اسکلت آسمان‌خراش‌ها و پل‌های عظیم گرفته تا بدنه خودروها و قطعات دقیق صنعتی، همگی به کیفیت و استحکام مقاطع فولادی وابسته‌اند. بازار آهن آلات ایران، میدانی تخصصی و پرنوسان به شمار می‌رود که موفقیت در آن، چه برای خریداران و چه برای فروشندگان، به دانش فنی، آگاهی از شرایط بازار و شناخت فرآیندهای معاملاتی گره خورده است. این راهنمای جامع به شما کمک می‌کند تا با دیدی باز و اطلاعاتی کامل، در مسیر پر پیچ‌وخم خرید و فروش آهن آلات گام بردارید و بهترین تصمیم را برای پروژه خود بگیرید.

انواع آهن آلات

بازار فولاد ایران مجموعه‌ای گسترده از محصولات و مقاطع را شامل می‌شود که هر یک برای کاربردی خاص طراحی و تولید شده‌اند. شناخت دقیق این محصولات و تفاوت‌های آن‌ها، نخستین گام برای یک انتخاب درست و مهندسی‌شده است. در ادامه، با مهم‌ترین انواع آهن آلات آشنا می‌شویم.

آهن آلات ساختمانی

این دسته از محصولات، ستون فقرات هر سازه‌ای را تشکیل می‌دهند و به طور مستقیم در اسکلت‌بندی، فونداسیون و مقاوم‌سازی بناها به کار می‌روند. انتخاب صحیح آهن آلات ساختمانی نه تنها به پایداری سازه کمک می‌کند، بلکه تضمین‌کننده ایمنی آن در برابر بارهای سنگین و حوادث طبیعی مانند زلزله خواهد بود.

تیرآهن؛ ستون فقرات سازه

تیرآهن (Beam) یکی از حیاتی‌ترین پروفیل‌ها برای تحمل بارهای اصلی در سازه‌ها است که از دو بخش اصلی «بال» (Flange) و «جان» (Web) تشکیل می‌شود. در بازار ایران سه استاندارد اصلی برای تیرآهن وجود دارد:

• IPE (استاندارد اروپا و ایران): این نوع که به شکل حرف I انگلیسی است، رایج‌ترین استاندارد در پروژه‌های ساختمانی ایران محسوب می‌شود. ویژگی اصلی آن، ضخامت یکنواخت و موازی بال‌ها در تمام طول تیرآهن است. این طراحی، اجرای اتصالات، به خصوص اتصالات پیچی را، ساده‌تر می‌کند.
• INP (استاندارد چین و روسیه): این مدل نیز ظاهری شبیه به حرف I دارد، اما با یک تفاوت مهم؛ ضخامت بال‌های آن ثابت نیست و هرچه از بخش جان فاصله می‌گیرد، نازک‌تر می‌شود. این شیب در سطح داخلی بال‌ها قابل مشاهده است.
• IPB (هاش یا بال‌پهن): این محصول که به شکل حرف H انگلیسی است، بال‌هایی بسیار پهن‌تر از تیرآهن IPE دارد. این طراحی منحصربه‌فرد، مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر نیروهای فشاری و خمشی ایجاد می‌کند. به همین دلیل، هاش (IPB) اغلب به عنوان ستون در سازه‌های بسیار سنگین صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

میلگرد؛ تقویت‌کننده بتن

بتن به تنهایی مقاومت فشاری فوق‌العاده‌ای دارد اما در برابر نیروهای کششی، بسیار ضعیف و شکننده است. میلگرد (Rebar) برای جبران همین ضعف به بتن اضافه می‌شود تا ترکیبی به نام بتن مسلح (بتن‌آرمه) شکل بگیرد. میلگردها بر اساس خواص مکانیکی و شکل ظاهری به گریدهای مختلفی تقسیم می‌شوند که طبق استاندارد رایج در ایران عبارت‌اند از:

• A1 (S240): میلگردی ساده و بدون آج که به دلیل درصد کربن پایین، بسیار نرم و انعطاف‌پذیر است.
• A2 (Aj 340): میلگرد آجدار با آج‌های مارپیچی که به عنوان یک گرید نیمه‌خشک شناخته می‌شود و انعطاف‌پذیری نسبی دارد.
• A3 (Aj 400): میلگرد آجدار با آج‌های جناغی (شبیه به هفت و هشت) که به دلیل کربن بالاتر، محصولی خشک و ترد به حساب می‌آید.
• A4 (Aj 500): میلگرد آجدار با آج‌های مرکب که بالاترین مقاومت را در میان سایر گریدها ارائه می‌دهد.

تفاوت اصلی این گریدها تنها در میزان مقاومت آن‌ها نیست، بلکه در «انعطاف‌پذیری» و «قابلیت جوشکاری» آن‌ها خلاصه می‌شود. میلگرد A3 به دلیل شکنندگی بالا، هرگز نباید جوشکاری شود و استفاده از آن در مناطق زلزله‌خیز با محدودیت‌های آیین‌نامه‌ای همراه است، زیرا ممکن است در زمان زلزله به جای خم شدن، به طور ناگهانی بشکند. در مقابل، گرید A2 انعطاف‌پذیری بسیار بهتری از خود نشان می‌دهد.

پروفیل؛ تنوع در شکل و کاربرد

پروفیل (Profile) به هر مقطع فولادی گفته می‌شود که شکل سطح مقطع آن در تمام طولش یکسان باشد. این محصولات در دو دسته کلی طبقه‌بندی می‌شوند:

• پروفیل بسته: سطح مقطع این نوع کاملا بسته است، مانند قوطی‌های مربع یا مستطیل شکل و انواع لوله‌ها. این دسته از پروفیل‌ها کاربرد بسیار وسیعی در ساخت در و پنجره، نرده‌ها، پایه‌های میز و صندلی و اسکلت سازه‌های سبک دارند.
• پروفیل باز: سطح مقطع این نوع باز است، مانند تیرآهن، نبشی، ناودانی و پروفیل Z.

نبشی؛ عنصر اتصال در سازه‌ها

نبشی (Angle) پروفیلی L شکل است که از دو ضلع عمود بر هم تشکیل شده و یکی از پرکاربردترین قطعات در اتصالات سازه‌ای به شمار می‌رود. از نبشی برای اتصال تیر به ستون، ساخت خرپاها و به عنوان مهاربند در سازه‌های مختلف استفاده می‌شود.

ورق سیاه؛ محصولی از دل حرارت

ورق سیاه (Hot Rolled Sheet) مستقیما از فرآیند «نورد گرم» به دست می‌آید. در این فرآیند، تختال فولادی در دمای بسیار بالا (بیش از ۹۳۰ درجه سانتی‌گراد) از میان غلتک‌ها عبور می‌کند. به دلیل همین دمای بالا، سطح ورق ظاهری مات و تیره پیدا می‌کند و به همین جهت به آن «ورق سیاه» می‌گویند. گرید ST37 آن به دلیل انعطاف‌پذیری بالا در ساختمان‌سازی و گرید ST52 به دلیل مقاومت بیشتر در صنایع سنگین کاربرد دارد.

مفتول؛ رشته‌ای از استحکام

سیم مفتول (Wire Rod) یک قطعه فلزی طویل و نازک است که از کشش میلگرد به دست می‌آید. مفتول ماده اولیه اصلی برای ساخت طیف وسیعی از محصولات مانند انواع توری، فنس، سیم خاردار، میخ و الکترودهای جوشکاری است.

خاموت؛ کمربند ایمنی بتن

خاموت (Stirrup) یکی از حیاتی‌ترین اجزای سازه‌های بتنی است. این آرماتور عرضی که معمولا از میلگرد ساده ساخته می‌شود، میلگردهای طولی را در ستون‌ها و تیرها محصور می‌کند. وظیفه اصلی خاموت، جلوگیری از کمانش (خم شدن) میلگردهای طولی تحت فشار زیاد و افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای برشی است.

ورق گالوانیزه؛ سپری در برابر خوردگی

ورق گالوانیزه (Galvanized Sheet) همان ورق فولادی است که برای محافظت در برابر زنگ‌زدگی، با لایه‌ای از فلز «روی» پوشانده شده است. این لایه فداشونده، مانع از رسیدن اکسیژن و رطوبت به فولاد پایه می‌شود. به همین دلیل از این ورق در ساخت سقف‌های شیروانی، کانال‌های کولر و لوله‌های آب استفاده می‌کنند.

آهن آلات دست دوم

در بازار، مقاطع فولادی (عموما تیرآهن و میلگرد) وجود دارند که از تخریب سازه‌های قدیمی به دست آمده و دوباره فروخته می‌شوند. مزیت اصلی آهن آلات دست دوم قیمت بسیار پایین‌تر آن‌ها است. با این حال، خرید این محصولات ریسک فنی بالایی دارد. این مقاطع ممکن است دچار خستگی فلز، خوردگی پنهان یا کاهش استحکام شده باشند و استفاده از آن‌ها در سازه‌های حساس به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

آهن آلات ضایعات

باید میان محصولات دست دوم و ضایعات تفاوت قائل شد. آهن آلات ضایعات یا قراضه، ماده اولیه حیاتی برای کوره‌های قوس الکتریکی هستند. این قراضه‌ها جمع‌آوری، دسته‌بندی و ذوب می‌شوند تا فولاد جدید از آن‌ها تولید شود. بازار ضایعات نقشی کلیدی در چرخه اقتصاد فولاد دارد و نوسانات قیمت آن، مستقیما بر بهای تمام‌شده تولید فولاد در بسیاری از کارخانه‌های کشور تاثیر می‌گذارد.

قیمت روز آهن آلات و عوامل موثر بر آن

بازار فولاد یکی از پویاترین و پرنوسان‌ترین بازارها در اقتصاد ایران است. قیمت آهن آلات به ندرت ثابت می‌ماند و درک عواملی که این نوسانات را رقم می‌زنند، به خریداران کمک می‌کند تا زمان مناسبی را برای تهیه مصالح مورد نیاز خود انتخاب کنند.

ریشه‌یابی دلایل نوسان قیمت در بازار ۱۴۰۴

تحلیل بازار فولاد برای سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که نوسانات قیمتی همچنان ادامه خواهد داشت. بازار ایران به شدت تحت تاثیر متغیرهای بیرونی و چالش‌های ساختاری تولید قرار دارد.

تاثیر مستقیم قیمت دلار و بازارهای جهانی

دو عامل کلیدی، جهت‌گیری قیمت‌ها را در بازار فولاد ایران مشخص می‌کنند:

• نرخ ارز (دلار): این عامل، تعیین‌کننده‌ترین متغیر در بازار فولاد ایران است. بخش بزرگی از مواد اولیه، تجهیزات و قطعات یدکی خطوط تولید، وارداتی هستند و هرگونه افزایش در نرخ ارز، هزینه تولید را فورا بالا می‌برد.
• قیمت جهانی فولاد: ایران یکی از صادرکنندگان فولاد در منطقه است. به همین دلیل، قیمت‌های داخلی همواره با قیمت‌های جهانی مقایسه می‌شوند. زمانی که قیمت جهانی فولاد بالا می‌رود، تمایل تولیدکنندگان به صادرات افزایش یافته که این امر موجب کاهش عرضه داخلی و رشد قیمت‌ها در بازار ایران می‌شود.

نقش عرضه، تقاضا و چالش‌های داخلی

وضعیت داخلی بازار، تصویری از یک «رکود تورمی» را به نمایش می‌گذارد. از یک سو، رکود در بخش مسکن و کاهش پروژه‌های عمرانی، تقاضا برای مقاطع فولادی را در سطح پایینی نگه داشته است. از سوی دیگر، تورم عمومی، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و دستمزد نیروی کار، قیمت تمام‌شده را بالا می‌برد. علاوه بر این، کارخانه‌های فولاد در تابستان با محدودیت برق و در زمستان با کمبود گاز مواجه می‌شوند که این چالش‌ها منجر به توقف تولید و کاهش عرضه می‌شود.

جدول قیمت آهن آلات

قیمت‌ها در بازار فولاد به صورت روزانه و حتی لحظه‌ای تغییر می‌کنند. جداول زیر، بر اساس آخرین اطلاعات موجود در آبان ماه ۱۴۰۴ (نوامبر ۲۰۲۵) تهیه شده‌اند تا تصویری به‌روز از وضعیت بازار ارائه دهند. در معاملات، همواره از جدول آهن آلات به‌روز شده استفاده کنید. (تمام قیمت‌ها به تومان است).

جدول قیمت تیرآهن

جدول قیمت میلگرد

جدول قیمت پروفیل

جدول قیمت نبشی

جدول قیمت ورق سیاه

جدول قیمت مفتول

جدول قیمت خاموت

جدول قیمت ورق گالوانیزه

نکات مهم پیش از خرید آهن آلات

خرید آهن آلات یک سرمایه‌گذاری بزرگ در هر پروژه به حساب می‌آید. یک اشتباه در این فرآیند می‌تواند به ضررهای مالی هنگفت یا به خطر افتادن ایمنی سازه منجر شود. بنابراین، این کار باید با دقت و آگاهی کامل انجام شود.

راهنمای گام به گام انتخاب هوشمندانه

پیش از هر اقدامی، مشخصات فنی دقیق پروژه باید توسط مهندس طراح مشخص شود. شما باید دقیقا بدانید به چه نوع میلگردی (A2 یا A3)، چه استاندارد تیرآهنی (IPE یا IPB) و چه گرید ورقی (ST37 یا ST52) نیاز دارید. فرآیند خرید و فروش آهن آلات بدون داشتن این اطلاعات، غیرممکن است.

اهمیت گواهی کیفیت (سرتیفیکیت) و بررسی علائم

در بازار فولاد، اعتماد کافی نیست و بررسی اسناد الزامی است. «سرتیفیکیت» یا گواهی کیفیت فنی، شناسنامه محصول فولادی شماست. این سند که توسط کارخانه تولیدکننده صادر می‌شود، شامل اطلاعات حیاتی مانند ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی محصول است. همچنین، بر روی خود محصول (به ویژه میلگرد و تیرآهن) علائم اختصاری کارخانه و استاندارد تولید حک شده است. اولین قدم در زمان تحویل بار، تطبیق دادن اطلاعات حک شده روی کالا با اطلاعات درج شده در سرتیفیکیت است.

نقش حیاتی «جدول وزن آهن آلات» در محاسبه بهای نهایی

شاید مهم‌ترین بخش در معاملات فولاد، «وزن» باشد. قیمت نهایی اکثر مقاطع فولادی بر اساس وزن آن‌ها محاسبه می‌شود. به همین دلیل، تسلط بر نحوه استفاده از جدول وزن آهن آلات برای هر خریداری ضروری است. در بازار دو نوع جدول وزن وجود دارد: «جدول اشتال» که وزن تئوریک و استاندارد هر مقطع را نشان می‌دهد و «جدول وزن کارخانه» که وزن واقعی محصول تولیدی آن کارخانه را مشخص می‌کند. یک خریدار هوشمند، وزن بار خریداری شده را روی باسکول معتبر بررسی می‌کند و آن را با وزن استاندارد جدول اشتال مقایسه می‌کند تا از کیفیت و استاندارد بودن ابعاد محصول مطمئن شود.

انتخاب تامین‌کننده معتبر (از بازار سنتی تا آنلاین)

پس از مشخص شدن نوع و استاندارد محصول، نوبت به انتخاب فروشنده می‌رسد. بازارهای فیزیکی مانند بازار آهن شادآباد در تهران، مراکز اصلی تجمع فروشندگان هستند. اما امروزه پلتفرم‌های آنلاین فروش فولاد نیز رشد چشمگیری داشته‌اند. خرید آنلاین باعث صرفه‌جویی در زمان و امکان مقایسه آنی قیمت‌ها می‌شود، اما چالش اصلی آن، عدم امکان بررسی فیزیکی محصول قبل از پرداخت است. برای غلبه بر این چالش، باید به گواهی کیفیت اتکا کرده و تنها از فروشگاه‌های آنلاین بسیار معتبر خرید کنید.

اصول انبارداری صحیح محصولات فولادی

فرآیند خرید با تحویل بار در محل پروژه تمام نمی‌شود. نگهداری صحیح به همان اندازه اهمیت دارد. مهم‌ترین دشمن فولاد، رطوبت و زنگ‌زدگی است. برای جلوگیری از این مشکل، آهن آلات هرگز نباید مستقیما روی خاک، به ویژه خاک مرطوب، قرار گیرند. باید آن‌ها را با استفاده از پالت یا بلوک‌های بتنی از سطح زمین فاصله داد تا هوا در زیر آن‌ها جریان داشته باشد.

جمع‌بندی

در نهایت، بازار آهن آلات یک بازار تخصصی، گران‌قیمت و پرنوسان است. یک خرید موفق به سه عامل کلیدی بستگی دارد: اول، شناخت فنی دقیق محصولات؛ دوم، درک عوامل موثر بر قیمت آهن آلات مانند نرخ ارز و قیمت‌های جهانی؛ و سوم، تسلط بر ابزارهای راستی‌آزمایی کیفیت مانند سرتیفیکیت و جدول وزن. چه به صورت حضوری خرید می‌کنید و چه به صورت آنلاین، همواره اعتبار و سابقه تامین‌کننده را در اولویت قرار دهید تا اطمینان حاصل کنید که سرمایه شما به سازه‌ای ایمن و پایدار تبدیل می‌شود.